Τι θα γίνει με τις γερμανικές αποζημιώσεις;

Εδώ και πολλά χρόνια ακούμε και διαβάζουμε το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων. Δεν ξέρω πόσο τυχαίο μπορούμε να θεωρήσουμε το γεγονός, πως αυτό εντείνεται στις περιπτώσεις κυβερνητικής αστάθειας. Για ακόμα μία φορά καταιγισμός δημοσιεύσεων επί του θέματος έρχονται στο φως της δημοσιότητας. Η Ελλάδα βρισκόταν σε μια δυσχερή οικονομική κατάσταση, όλα τα έτη της κατοχής. Η […]

19 Οκτωβρίου 2018

του/της Newsroom

Εδώ και πολλά χρόνια ακούμε και διαβάζουμε το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων. Δεν ξέρω πόσο τυχαίο μπορούμε να θεωρήσουμε το γεγονός, πως αυτό εντείνεται στις περιπτώσεις κυβερνητικής αστάθειας. Για ακόμα μία φορά καταιγισμός δημοσιεύσεων επί του θέματος έρχονται στο φως της δημοσιότητας.

Η Ελλάδα βρισκόταν σε μια δυσχερή οικονομική κατάσταση, όλα τα έτη της κατοχής. Η εξαθλίωση χαρακτήριζε την οικονομία των πολιτών, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων πέθαινε από ασιτία.  Σε μία τέτοια κατάσταση, ωστόσο, η Ελλάδα χορήγησε δάνειο στη Γερμανία. Η χώρα δεν διέθετε ισχυρή πολεμική μηχανή και η θέση της ήταν αδύναμη, ωστόσο, υποχρεώθηκε να δανείσει. Σκοπός του δανείου, πέραν του προφανούς λόγου της οικονομικής ενίσχυσης, ήταν η ακόμα μεγαλύτερη εξάντληση του λαού. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η πλήρης αποδυνάμωση των Ελλήνων και η αύξηση του ποσοστού των θανόντων.

Το 1945 στο Παρίσι έγινε το περίφημο συνέδριο για τις λεγόμενες επανορθώσεις του πολέμου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισαν να στηρίξουν τη Δυτική Γερμανία με το επιχείρημα ότι πρέπει να δημιουργηθεί ανάχωμα στη κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση. Η μερίδα του λέοντος της αποζημίωσης μοιράστηκε στις νικητήριες χώρες του πολέμου, αλλά η Ελλάδα, αν και ήταν με τους νικητές, περιορίστηκε να λάβει 38 καράβια και ένα ακατάλληλο βιομηχανικό υλικό.

Στις 27 Φεβρουαρίου 1953 πραγματοποιήθηκε η Διάσκεψη του Λονδίνου, που συνεκλήθη με πρωτοβουλία των Η.Π.Α., όταν πια το χρέος της Γερμανίας είχε εκτοξευτεί στα 31 δισ. μάρκα. Στο ποσό δεν υπολογίζονταν οι πολεμικές αποζημιώσεις. Οι διαπραγματεύσεις κράτησαν έως 8 Αυγούστου του 1953. Ημερομηνία που υπογράφηκε η περίφημη Συμφωνία του Λονδίνου, για τα εξωτερικά χρέη της Γερμανίας. Η Συνθήκη προέβλεπε τη μείωση του χρέους, πάνω από 50% και την αποπληρωμή του, έπειτα την οριστική λύση του Γερμανικού Ζητήματος, όταν δηλαδή επανενωθεί η Γερμανία.

Το 1960 οι Γερμανοί με σκοπό να πετύχουν την αποφυλάκιση του Μαξ Μέρτεν, του “σφαγέα” 54.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης, που είχε καταδικαστεί σε 25 χρόνια φυλάκιση, συμφώνησαν να καταβάλουν το ποσό των 115 εκ. μάρκων ως αποζημίωση. Αποζημίωση, στην ουσία, θυμάτων του Γ’ Ράιχ. Ως αντάλλαγμα γι’ αυτήν τη συμφωνία της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή, πέτυχαν τη θέσπιση του νόμου 3933/1959 και του νομοθετικού διατάγματος 4016/1959, με αποτέλεσμα να εκδοθεί στη Γερμανία ο Μέρτεν, να ανασταλεί η δίωξη εγκληματιών πολέμου και να κλείσει το ελληνικό γραφείο εγκλημάτων πολέμου.

Τα εγκλήματα, ωστόσο, κατά της ανθρωπότητας δεν παραγράφονται και συνεπώς οι αξιώσεις παραμένουν στο ακέραιο. Σε ό,τι δε αφορά το κατοχικό δάνειο υπάρχει σύμβαση που δεσμεύει τη Γερμανία, η οποία μάλιστα καλείται να πληρώσει και πολύ υψηλούς τόκους υπερημερίας.

Το 1990 η Γερμανία επανενώνεται. Θεωρητικά είχε έρθει η στιγμή που η Ελλάδα θα λάμβανε τα οφειλούμενα. Στη Μόσχα όμως υπογράφεται η περίφημη Συμφωνία “2+4”, μεταξύ των δύο Γερμανιών και των τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων. Με το τέχνασμα αυτό, τη Συνθήκη υπογράφουν οι δύο Γερμανίες και όχι η ενιαία. Έτσι μπορεί να μην αναγνωρίσει το χρέος της, ενώ στη πράξη δεν είναι πλέον διχοτομημένη. Μόνο η Σοβιετική Ένωση αντέδρασε. Πράξη που θα καμφθεί γρήγορα με τα ανάλογα ανταλλάγματα.

Η Ελλάδα βρίσκεται ξανά εκτός αποζημιώσεων. Το ζήτημα εκ τότε έχει επανέλθει πολλές φορές, παρά το γεγονός ότι η Γερμανία δεν αναγνωρίζει την ευθύνη της. Έχουμε φτάσει στο 2018 και δεν υπάρχει ακόμα η σθεναρότητα κυβερνητικών κινήσεων, ώστε να δοθεί μία οριστική απάντηση σε ένα διαχρονικό ερώτημα. Τι θα γίνει με τις γερμανικές αποζημιώσεις;

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

27 Μαρτίου 2024