Ένταξη, ενσωμάτωση ή ξενοφοβία;

Τα τελευταία ιδιαίτερα δύο χρόνια έχει αυξηθεί το ποσοστό προσφύγων που εισρέουν στη χώρα. Το προσφυγικό ζήτημα έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την ελληνική κοινωνία, διότι η εγκατάστασή τους δεν ήταν οργανωμένη, όπως θα έπρεπε, από τους αρμόδιους. Έγιναν προσπάθειες, ώστε να καταφέρουν να εγκατασταθούν, όσο το δυνατόν ομαλότερα στη χώρα, δημιουργήθηκαν χώροι φιλοξενίας και εντάχθηκαν σε […]

8 Νοεμβρίου 2018

του/της Newsroom

Τα τελευταία ιδιαίτερα δύο χρόνια έχει αυξηθεί το ποσοστό προσφύγων που εισρέουν στη χώρα. Το προσφυγικό ζήτημα έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την ελληνική κοινωνία, διότι η εγκατάστασή τους δεν ήταν οργανωμένη, όπως θα έπρεπε, από τους αρμόδιους. Έγιναν προσπάθειες, ώστε να καταφέρουν να εγκατασταθούν, όσο το δυνατόν ομαλότερα στη χώρα, δημιουργήθηκαν χώροι φιλοξενίας και εντάχθηκαν σε ελληνικά σχολεία.
Η Ελλάδα έχει 30 τουλάχιστον χρόνια στην ιστορία της, που δέχεται κύμα μεταναστών. Αποτέλεσμα αυτού είναι να έχουν εμφανιστεί ξενοφοβικές διαθέσεις, αλλά ταυτόχρονα να έχει δημιουργηθεί ένα πολυπολιτισμικό μωσαϊκό στη χώρα. Ποιος μετανάστης του 1990 δεν βίωσε, αυτό που σήμερα λέμε bulling στο σχολείο του; Τριάντα χρόνια μετά εν έτει 2018, η Ελλάδα, ακόμα αναρωτιέται αν είναι σωστή η λέξη “λαθρομετανάστης”, αν πρέπει να ονομάζονται “μετανάστες” ή “πρόσφυγες”. Κάνουμε έναν κύκλο άσκοπων συζητήσεων για την προσβολή ή όχι της ύπαρξης ανθρώπων, που η ίδια τους η ύπαρξη δεν μας έχει απασχολήσει, όσο ο όρος που θα χρησιμοποιούμε για να τους αποκαλούμε.
Δεν αναρωτήθηκε κανείς για ποιο λόγο η κοινωνία έχει στοιχεία ξενοφοβίας; Πως γίνεται μία χώρα που έχει ζήσει τη μετανάστευση και από την πλευρά του “οικοδεσπότη”, όσο και του μετανάστη, να έχει τόσα στοιχεία ρατσισμού;
Δύο χρόνια πριν στο 5ο Δημοτικό Σχολείο Ωραιοκάστρου, ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων απειλούσε με την κατάληψη του σχολείου, στην περίπτωση ένταξης προσφυγόπουλων στο χώρο του. Την ίδια περίοδο πανεπιστημιακοί καθηγητές των Ιωαννίνων ανέλαβαν την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας σε προσφυγόπουλα, δωρεάν. Για ποιο λόγο να υπάρχουν τέτοια φαινόμενα και μάλιστα τόσο αντικρουόμενα μεταξύ τους;
Προκειμένου να καλύψουμε τα ερωτηματικά μας σχετικά με την ενσωμάτωση παιδιών από διαφορετικούς πολιτισμούς στα ελληνικά σχολεία, θέσαμε τις απορίες μας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Ευβοίας. Στα ερωτήματά που θέσαμε απάντησε ο κ. Βασίλης Λυγούρας,  δίνοντας μία εκ των έσω εικόνα, για τη ένταξη των παιδιών αυτών στο σχολείο. Η αρχική μας κρούση έγινε στα δημοτικά σχολεία της περιοχής. Σε συνομιλίες μας δεν λάβαμε απαντήσεις πάνω στα ερωτήματά μας, πράγμα που μας ενισχύει την άποψη, πως το ζήτημα “πρόσφυγες”, ακόμα αντιμετωπίζετε “καχύποπτα”. Να τονίσουμε ωστόσο, πως με την αποφυγή ενημέρωσης του κοινού, ενισχύεται η ξενοφοβία και οποιαδήποτε ρατσιστική συμπεριφορά στα πλαίσια του σχολείου. Παραθέτουμε παρακάτω αυτοτελείς τις ερωτήσεις και απαντήσεις που λάβαμε από την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, οι οποίες είναι πλήρως ενημερωτικές.
Πριν κατηγορήσουμε αυτούς που “εισέβαλαν” στη χώρα μας και σπείρουμε στα παιδιά σπέρματα ξενοφοβίας ή ρατσισμού, ας αναλογιστούμε πως τα παιδιά αυτά ζουν σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους και έχουν χάσει την παιδική τους αθωότητα, από την στιγμή γέννησής τους.

Ο καλύτερος τρόπος να ενημερωθούμε για τα θέματα που απασχολούν την κοινωνία, είναι να συνομιλήσουμε με αρμόδιους της εκπαίδευσης, ώστε να σχηματίσουμε μια, όσο το δυνατόν, καλύτερη εικόνα για το φλέγον αυτό θέμα.

Ακολουθεί η συνέντευξη:

SN. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει τεράστια αύξηση προσφυγικών εισροών στη χώρα μας. Η πολιτεία ενεργεί για την ένταξη τους στην κοινωνία; Πιστεύετε η εκπαίδευση είναι το βασικότερο στάδιο αυτής τους της ένταξης;

Β.Λ.: Η ένταξη των προσφυγόπαιδων στη δημόσια εκπαίδευση είναι καθήκον και διεθνής δέσμευση της ελληνικής πολιτείας, αλλά και το καθοριστικό σημείο για την ενσωμάτωση των παιδιών στην ελληνική κοινωνία.
Το σχολείο δεν είναι απλώς τόπος μάθησης , αλλά κοινωνικοποίησης του παιδιού. Το σχολείο επίσης αποτελεί ένα στοιχείο κανονικότητας στη ζωή αυτών των ανθρώπων που περνούν την ευαίσθητη παιδική ηλικία μέσα σε στρατόπεδα, έχοντας βιώσει πολέμους και θανάτους.
Με την συγκρότηση των αναγκαίων υποστηρικτικών δομών στην εκπαίδευση από την πολιτεία και μέσα από την αλληλεπίδραση με τον ντόπιο πληθυσμό, απ΄ ότι η απομόνωση του στρατοπέδου, θα μπορέσει να εξελιχθεί η γλωσσική ικανότητα των παιδιών.
Τέλος η ένταξη θα γίνει πιο φυσική και ομαλή μέσα από την καθημερινή επαφή με όλα τα παιδιά κι αυτά με τη σειρά τους θα τα δουν ως ένα μέρος της σχολικής κοινότητας και κατ΄ επέκταση της κοινωνίας.

SN. Ποια σχολεία της Εύβοιας έχουν επιλεγεί;

Β.Λ.: Τα σχολεία που έχουν επιλεγεί είναι: 1ο – 2ο – 10ο -12ο & 14ο Δημ. Σχολείο Χαλκίδας.

SN. Πως γίνεται η κατανομή τους;

Β.Λ.:  Η κατανομή γίνεται λαμβάνοντας υπόψιν ορισμένους παράγοντες:
Τα σχολεία αυτά δεν έχουν επιλεγεί τυχαία. Λειτουργούσαν ήδη σ΄αυτά Τάξεις Υποδοχής, για τις οποίες πρέπει να δούμε τι είναι. •
Οι Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ) αποτελούν βασικό εκπαιδευτικό θεσμό για τη μαθησιακή και κοινωνική ένταξη στο σχολείο των μαθητών που προέρχονται από κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. Οι τάξεις υποδοχής ιδρύθηκαν το 1980 με το ΦΕΚ 1105 (τ.Β/4.11.1980) και η φοίτηση σε αυτές αφορούσε κυρίως τους Τσιγγάνους και τους παλιννοστούντες μαθητές. Στο διάστημα που μεσολάβησε από το 1980 το νομοθετικό πλαίσιο για τις ΤΥ τροποποιήθηκε αρκετές φορές.
Ο νόμος 3879/2010 εισήγαγε τον θεσμό των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) με στόχο “την ισότιμη ένταξη όλων των μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα μέσω της λειτουργίας υποστηρικτικών δράσεων για την βελτίωση της μαθησιακής επίδοσης, όπως η λειτουργία των τάξεων υποδοχής…”.
Στο πλαίσιο αυτό η ίδρυση μιας τάξης υποδοχής προϋπέθετε την ένταξη του σχολείου σε ζώνη εκπαιδευτικής προτεραιότητας με συγκεκριμένα κριτήρια. Η έλευση όμως των προσφύγων μαθητών δημιούργησε μεγάλες ανάγκες φοίτησης αλλόγλωσσων μαθητών στις ΤΥ και έτσι από τη σχολική χρονιά 2016-2017 δόθηκε η δυνατότητα σε όλα τα δημοτικά σχολεία, στα οποία φοιτούν μαθητές από ευάλωτες κοινωνικά ομάδες να ιδρύσουν τάξεις υποδοχής, ώστε οι μαθητές αυτοί να ενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα και να ολοκληρώσουν με επιτυχία τη φοίτηση τους.

SN. Ποιά η στάση παιδιών και γονέων;

Οι παιδικές καρδιές έχουν καθαρότητα και διαθέτουν μόνο εισόδους. Δεν έχουν εξόδους, περιορισμούς και αποκλεισμούς. Αυτό συνάγεται από την εμπειρία δύο δεκαετιών περίπου όπου τα ελληνόπουλα “αγκάλιασαν” τους αλλοδαπούς συμμαθητές τους από άλλες χώρες όπως : Αλβανία , Βουλγαρία , Ρουμανία κτλ. Το ίδιο συμβαίνει και με τα προσφυγόπουλα.
Τα όποια ελάχιστα προβλήματα δημιουργούνται από μεμονωμένες περιπτώσεις γονέων που διατηρούν αρχικά επιφυλάξεις σε σχέση με τον εμβολιασμό, και την υγιεινή των προσφυγόπαιδων. Όλα αυτά προσπερνιούνται γρήγορα, καθώς διαπιστώνουν ότι και για τα παιδιά αυτά τηρείται η ίδια ακριβώς διαδικασία εγγραφής με τα υπόλοιπα. Εμβολιασμός, ο οποίος πραγματοποιείται από κλιμάκιο του Ε.Ε.Σ. και προσκόμιση Α.Δ.Υ.Μ. ( Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή) συμπληρωμένο κανονικά από ομάδα ιατρών.

SN. Υπάρχουν ξεχωριστά βιβλία, για τα παιδιά αυτά;

Εκτός από τα κανονικά βιβλία της τάξης, υπάρχουν βιβλία για τις Τάξεις Υποδοχής ΖΕΠ, τα οποία συνιστούν πρόσθετο υποστηρικτικό – διδακτικό υλικό και στόχο έχουν να διευκολύνουν τους μαθητές κατά τη διδασκαλία και μελέτη εκμάθησης της ελληνικής ως δεύτερης ξένης γλώσσας.
Τα βιβλία χωρίζονται σε επίπεδα ελληνομάθειας ως ακολούθως:

α/α ΒΑΘΜΊΔΑ ΤΊΤΛΟΣ ΕΠΊΠΕΔΟ 1

Δημοτική Εκπαίδευση

<< Το μικρό μου λεξικό 1>> Αρχάριοι
2 << Το μικρό μου λεξικό 2>> Αρχάριοι
3 << Το μικρό μου λεξικό 3>> Ήμι-προχωρημένη
4 << Το μικρό μου λεξικό 4>> Προχωρημένοι
5 << Γεια σας 1>> ( Βιβλίο Μαθητή) Αρχάριοι
6 << Γεια σας 2>> ( Βιβλίο Μαθητή) Αρχάριοι
7 << Γεια σας 3>> ( Βιβλίο Μαθητή) Ήμι-προχωρημένη
8 << Γεια σας 4>> ( Βιβλίο Μαθητή) Προχωρημένοι

SN. Μπορείτε να μας πείτε σε γενικές γραμμές, πόσο διδακτικό πρόγραμμα ακολουθείτε;

Το Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα (ΕΩΠ) των ΤΥ καταρτίζεται από τον σύλλογο διδασκόντων. Το πρόγραμμα των ΤΥ ΖΕΠ είναι οργανωμένο σε δύο κύκλους, που εντάσσονται μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. Ο πρώτος κύκλος είναι οι ΤΥ (Ι) και ο δεύτερος κύκλος είναι ΤΥ (ΙΙ).

Στις ΤΥ Ι ΖΕΠ φοιτούν μαθητές με ελάχιστη ή μηδενική γνώση της ελληνικής γλώσσας και η φοίτηση διαρκεί ένα διδακτικό έτος με δυνατότητα επέκτασης για μαθητές που πιθανώς αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες και θα το χρειαστούν. Στις τάξεις αυτές οι μαθητές παρακολουθούν εντατικό πρόγραμμα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας. Ωστόσο, στο πλαίσιο της ομαλής ένταξης των μαθητών στο σχολείο, οι μαθητές παρακολουθούν και μαθήματα στην κοινωνική τους τάξη, όπως:

Εικαστικά.

*Φυσική Αγωγή
* Μουσική
*Ξένη Γλώσσα ή και άλλο μάθημα, σύμφωνα με απόφαση του συλλόγου διδασκόντων και σε συνεργασία με τον οικείο σχολικό σύμβουλο.

Στις ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ φοιτούν μαθητές με μέτριο επίπεδο ελληνομάθειας, που δυσκολεύονται στην παρακολούθηση των μαθημάτων στην κανονική τάξη. Οι μαθητές που φοιτούν στις ΤΥ ΙΙ, ανάλογα με τις δυσκολίες τους, μπορούν να υποστηριχθούν και σε άλλα μαθήματα εκτός από την ελληνική γλώσσα (π.χ. Μαθηματικά).

Η υποστήριξη παρέχεται είτε εκτός τάξης είτε μέσα στην τάξη τους με παράλληλη διδασκαλία από δεύτερο εκπαιδευτικό. Η δεύτερη δυνατότητα, δηλαδή να υποστηρίζονται μέσα στη σχολική τάξη, κρίνεται προσφορότερη για την ένταξη των μαθητών. Η φοίτηση στις τάξεις υποδοχής ΙΙ μπορεί να διαρκέσει έως και τρία σχολικά έτη.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

27 Μαρτίου 2024