Τη γλώσσα μου έδωσαν “elliniki” – Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας

Ως Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας έχει καθιερωθεί να εορτάζεται η 21η Φεβρουαρίου από την UNESCO. Αποτέλεσε αρχική πρωτοβουλία του Μπαγκλαντές, και κατοχυρώθηκε στο Διεθνές Συνέδριο της UNESCO το 1999, με αφορμή τη σφαγή της Ντάκα στις 12 Φεβρουαρίου του 1952, όταν η αστυνομία έπνιξε στο αίμα διαμαρτυρία φοιτητών του ανατολικού Πακιστάν (σημερινό Μπανγκλαντές) οι οποίοι […]

21 Φεβρουαρίου 2019

του/της Newsroom

Ως Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας έχει καθιερωθεί να εορτάζεται η 21η Φεβρουαρίου από την UNESCO. Αποτέλεσε αρχική πρωτοβουλία του Μπαγκλαντές, και κατοχυρώθηκε στο Διεθνές Συνέδριο της UNESCO το 1999, με αφορμή τη σφαγή της Ντάκα στις 12 Φεβρουαρίου του 1952, όταν η αστυνομία έπνιξε στο αίμα διαμαρτυρία φοιτητών του ανατολικού Πακιστάν (σημερινό Μπανγκλαντές) οι οποίοι είχαν ξεσηκωθεί για να εμποδίσουν την κατάργηση της γλώσσας τους “Μπενγκάλι” και την υιοθέτηση στη θέση της της επίσημης πακιστανικής “Ουρντού”.

Η UNESCO πιστεύει στη σημασία της πολιτισμικής και γλωσσικής ποικιλομορφίας για τις βιώσιμες κοινωνίες. Είναι μέσα στα πλαίσια της αρμόδιας δικαιοδοσίας της να εργάζεται προς διατήρηση των διαφορών μεταξύ πολιτισμών και γλωσσών που προάγουν την ανοχή και το σεβασμό προς τους άλλους.

Η γλωσσική ποικιλομορφία απειλείται όλο και περισσότερο καθώς ολοένα και περισσότερες γλώσσες σταδιακά εξαφανίζονται.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 40% του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση μιας γλώσσας που να μιλά και να κατανοεί. Μολαταύτα, σημειώνεται σταδιακή πρόοδος στην πολυγλωσσική εκπαίδευση που βασίζεται στη μητρική γλώσσα, με την αυξανόμενη κατανόηση της σημασίας της, ιδιαίτερα στα πρώτα έτη της σχολικής φοίτησης και με μεγαλύτερη δέσμευση για την ανάπτυξή της στη δημόσια ζωή.

Οι πολυγλωσσικές και πολυπολιτισμικές κοινωνίες υπάρχουν μέσω των γλωσσών τους, οι οποίες μεταδίδουν και διατηρούν την παραδοσιακή γνώση και τον πολιτισμό με έναν βιώσιμο τρόπο.

Από την πλευρά μας, δεν απέχουμε πολύ από την κατάργηση της Ελληνικής Γλώσσας. Ήδη τα τελευταία έτη έχει παρατηρηθεί ένας διαρκώς αυξανόμενος ευτελισμός της μέσω της χρήσης της μεθόδου γραφής των greeklish, που έχει υιοθετήσει στην πλειοψηφία της η νέα γενιά.

Καλό είναι να μην ξεχνάμε δύο πράγματα, αναφορικά με τη γλώσσα. Πρώτον είναι ότι η γλώσσα εκφράζει τις σκέψεις μας συνιστώντας τον τρόπο του να ακουστούμε στον κόσμο. Ως εκ τούτου, οι λέξεις έχουν δύναμη, και η γλώσσα κάθε λαού είναι δείγμα πολιτισμού και ισχύος και η αντιμετώπισή της με σεβασμό είναι ένδειξη παιδείας. Δεύτερον, είναι ότι ειδικά για την ελληνική γλώσσα, η οποία συνιστά μία εκ των αρχαιοτέρων γλωσσών ανά την υφήλιο, έχουν δοθεί πολλές μάχες στο πέρασμα των αιώνων. Το γεγονός ότι η αρχαία ελληνική γλώσσα συνεχίζει μέχρι και σήμερα να αποτελεί υποχρεωτικό μάθημα σε πολλά μεγάλα πανεπιστήμια παγκοσμίως, υπογραμμίζει την αμείωτη σπουδαιότητά της.

Ας μεταλαμπαδεύσουμε λοιπόν στα παιδιά μας την αγάπη για τη γλώσσα τους, τη γλώσσα μας, για ένα μέλλον που θα έχει φωνή και έκφραση και θα αφήνει το στίγμα του στον κόσμο.

Και όποτε τείνουμε να λησμονούμε τη σημασία της, υπάρχει πάντα το αγαπημένο σχετικό απόσπασμα του Οδυσσέα Ελύτη από το “Άξιον Εστί” για να μας την υπενθυμίζει:

Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου…

Εκεί σπάροι και πέρκες

ανεμόδαρτα ρήματα

ρεύματα πράσινα μες στα γαλάζια

όσα είδα στα σπλάχνα μου ν’ ανάβουνε

σφουγγάρια, μέδουσες

με τα πρώτα λόγια των Σειρήνων

όστρακα ρόδινα με τα πρώτα μαύρα ρίγη…

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα μαύρα ρίγη…

Εκεί ρόδια, κυδώνια

θεοί μελαχρινοί, θείοι κ’ εξάδελφοι

το λάδι αδειάζοντας μες στα πελώρια κιούπια.

Kαι πνοές από τη ρεματιά ευωδιάζοντας

λυγαριά και σχίνο

σπάρτο και πιπερόριζα

με τα πρώτα πιπίσματα των σπίνων

ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα-πρώτα Δόξα Σοι.

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα-πρώτα Δόξα Σοι!

Εκεί δάφνες και βάγια

θυμιατό και λιβάνισμα

τις πάλες ευλογώντας και τα καριοφίλια.

Στο χώμα το στρωμένο με τ’ αμπελομάντιλα,

κνίσες, τσουγκρίσματα

και Χριστός Ανέστη

με τα πρώτα σμπάρα των Ελλήνων.

Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του Ύμνου…

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα λόγια του Ύμνου!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

27 Μαρτίου 2024