Στην κατάμεστη αίθουσα του Ορχομενού “Πέτρινα” το απόγευμα της Κυριακής 24 Νοεμβρίου η αρχαιολόγος Δρ. Ελενα Κουντούρη ανακοίνωσε τα ευρήματα της μέχρι τώρα ανασκαφικής της ερευνάς στην περιοχή της ακρόπολης του Γλά.
“Ο Ορχομενός αλλάζει κοιτάζει την ιστορία του” έτσι ξεκίνησε η Δήμαρχος Ορχομενού την ομιλία της για να προλογίσει την Δρ.Κουντουρη .
“Ο Ορχομενός αλλάζει αρχίζει να κοιτάει την ιστορία του,τα δεδομένα του ,να ενημερώνεται και αρχίζει να τα χρησιμοποιεί και για να κοιτάξει μέσα από αυτά το μέλλον. Είχατε πάρει χαμπάρι λοιπόν,ότι στο Γλά γινόταν μια τόσο σημαντική δουλειά,πόσος κόσμος αλήθεια ήξερα που ήταν ο Γλά,πόσος κόσμος ήξερε την ιστορία του?Σας πληροφορώ ότι είναι πάρα πολλοί λίγοι,σας πληροφορώ ότι και στο Κάστρο υπάρχουν άνθρωποι που δεν το γνωρίζουν,σίγουρα στον Ορχομενό αρκετοί. Και όμως είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας η κυρία Κουντούρη έχει ασχοληθεί διεξοδικά και συνεχίζει. Θα σας πει και η ίδια τα σημαντικά ευρήματα υπάρχουν στον Γλά,το πρόγραμμα που υπάρχει και τι προοπτικές έχει. Εμείς σαν Δήμος Ορχομενού σκεφτόμαστε πως θα συνδέσουμε όλα αυτά τα για να φτιάξουμε ένα Δήμου που προχωράει μπροστά κοιτώντας και αναδεικνύοντας την ιστορία του”.
Στα τέλη του 13ου π.χ. ο Γλάς είναι η μεγαλύτερη Μυκηναϊκή ακρόπολη που γνωρίζουμε είναι επταπλάσια από αυτή των Μυκηνών ,δεκαπλάσια από αυτή της Τίρυνθας και την Ακρόπολη της Αθήνας. Μέχρι πρόσφατα όμως θεωρούσαν ότι μόνο το 30% της έκτασης των 200 στρεμμάτων καταλαμβάνεται από δομικά κατάλοιπα. Αυτό το γεγονός άλλα και με τις άλλες πυκνοκατοικημένες ακροπόλεις δημιουργούσε πάρα πολλούς προβληματισμούς ,για το ιδιόρρυθμο σχεδιασμό του για τις αρχιτεκτονικές του ιδιαιτερότητες,κυρίως όμως για τον χαρακτήρα και το ρόλο που διαδραμάτιζε στο πολίτικο περιβάλλον της Βόρειας Βοιωτίας και την σχέση που είχε ο Γλάς με τον Ορχομενό και τη Θήβα.
Οι ανασκαφές του τελευταίου έτους μας παρουσίασαν καινούργια στοιχεία μέσα σε αυτά το σημαντικό χάλκινο πέλεκυ που βρήκαν μέσα σε ένα τοιχίο. Δεν έχει διευκρινηστεί ακόμη αν αποτελούσε απόκρυψη ή τελετουργικό θεμελίωσης κτηρίου.
Ενώ επίσης σημαντικό είναι και τα φύλλα μολύβδου που ανακαλύφθηκαν.
«Τα χάλκινα αντικείμενα είναι σπάνια γιατί ο χαλκός είναι πολύτιμο υλικό. Πολλές φορές τα κρύβουν και τα ξαναχρησιμοποιούν, έχουν βρεθεί θησαυροί (σ.σ. σύνολα πολύτιμων αντικειμένων) από χάλκινα αυτής της περιόδου στη μυκηναϊκή Ελλάδα. Στον Γλα δεν έχουμε άλλο τέτοιο εύρημα ούτε και γενικώς στην περιοχή, παρά μόνο από τον Ορχομενό έναν θησαυρό ελαφρώς μεταγενέστερο», εξηγεί η κ. Κουντούρη , συμπληρώνοντας ότι ο διπλός χάλκινος πέλεκυς του Γλα βρέθηκε μαζί με άλλα αντικείμενα, όπως ένα μολύβδινο σκεύος και λίθινα εργαλεία. «Ο πέλεκυς έχει πολύ λίγη χρήση, προφανώς γιατί μετά εγκατέλειψαν τον οικισμό. Ίσως τον έκρυψαν κοντά στο δάπεδο, ώστε όταν επιστρέψουν να μπορέσουν να τον βρουν, αλλά αυτό δεν έγινε κι έτσι έφτασε σε εμάς».
Τα μελλοντικά έργα σε όσα ήδη έχουν ανασκαφεί σύμφωνα με την κυρία Κουντούρη είναι:
“Εργασίες αναστήλωτικες και στερεωτικές της Ακροπόλεως του Γλά και πριν από αυτό μια σειρά από μελέτες.
Σε αυτό έχουμε και την υποστήριξη του Υπουργείου,και είμαστε σε πολύ καλή συνεργασία με την Εφορία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας και την υποστήριξη της Περιφέρειας. Έχουν δρομολογηθεί μια σειρά από μελέτες για τις Πύλες .
Θα ξεκινήσουμε φέτος από την πιο εύκολη πύλη,η πιο προσιτή στην κλίμακα των τεσσάρων πυλών που είναι η Βόρεια πύλη γιατί είναι και η πιο χαμηλή και προσεγγίσιμη για να στηθεί εκεί ένα εργοτάξιο.Φέτος λοιπόν κάνουμε μια μελέτη αρχιτεκτονική στατική για τη βόρεια πύλη και παράλληλα η εφορία αρχαιοτήτων Βοιωτίας θα κάνει τώρα προς το τέλος του 2019 και στις αρχές του 2020 κάποιες μελέτες για τα κτήρια του κεντρικού περιβόλου.
Στο Υπουργείου Πολιτισμού, θα γίνου μελέτες για την Νότια Πύλη έτσι ώστε να ενταχθεί στο επόμενο ΕΣΠΑ.Υπάρχει σχεδιασμός ,απλώς είναι μεγάλο το μέγεθος του έργου που πρέπει να υλοποιηθεί σε θέματα στερεώσεων.Δεν είναι όμως τίποτα δύσκολο ούτε αδύνατον.Αν δείτε την Τίρυνθα πριν από 15 χρόνια και σήμερα,παρουσιάζει εντελώς άλλη εικόνα.Υπάρχει εμπειρία από τους συνεργάτες μου και η Σοφία Σπυροπούλου και ο κύριο Λινή Πολιτικό Μηχανικό.
Η ομάδα μας δεν είναι μόνο μια ομάδα ανασκαφική άλλα μια ομάδα με εμπειρία που μπορεί να κάνει τέτοιου είδους έργα.
Ο δικός μου στόχος και των συνεργατών μου δεν είναι μόνο να ανασκάψουμε μία θέση αλλά να της αποδώσουμε και την πρέπουσα αξιοποίηση και αποκατάσταση.
Ο Γλάς με τον Ορχομενό έχουν μια πολύ στενή σχέση και θα μπορούσε να υπάρξει μια διασύνδεση.”
Η χρηματοδότηση απο την Περιφέρεια Βοιωτίας άγγιξε τις 100.000€ συν 60.000 € για τις μελέτες.
Οι συστηματικές ανασκαφές στην Ακρόπολη του Γλα γίνονται στο πλαίσιο πενταετούς διεπιστημονικού αρχαιολογικού προγράμματος (2018-2022), το οποίο διενεργείται από την εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, υπό τη διεύθυνση της Δρ. Έλενας Κουντούρη, με τη στενή συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας και την υποστήριξη του Δήμου Ορχομενού και της Ενορίας Παναγίας Σκριπούς.
Συντελεστές ανασκαφικού προγράμματος
Διεύθυνση:
Δρ Έλενα Κουντούρη, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ΥΠΠΟΑ
Επιστημονικός Σύμβουλος:
Δρ Αλεξάνδρα Χαραμή, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη ΕΦΑ Βοιωτίας, ΥΠΠΟΑ
Επιστημονική Ομάδα Ανασκαφής:
Δρ Κώστας Θεοδωρίδης, Αρχαιολόγος, Υπεύθυνος Πολιτιστικής Διαχείρισης TAP AG (Trans Adriatic Pipeline)
Δρ Κυριακή Καλλιγά, Αρχαιολόγος, ΕΦΑ Βοιωτίας, ΥΠΠΟΑ
Κλεισθένης Κανιούρας, Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ
Γιώργος Κατσούδας, Συντηρητής Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης
Νικόλαος Νινής, Πολιτικός Μηχανικός, ΔΙΠΚΑ, ΥΠΠΟΑ
Ευτέρπη Ράλλη, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Συντονισμού και Παρακολούθησης Αρχαιολογικών Ερευνών και Εργασιών στο Πλαίσιο Μεγάλων Δημοσίων Έργων, Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ΥΠΠΟΑ
Βασιλική Ξ. Σαββατιανού, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ, MSc Προστασία Μνημείων
Νίκος Σεπετζόγλου, Ζωγράφος, Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Σοφία Σπυροπούλου, Αρχαιολόγος, Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ΥΠΠΟΑ
Δρ Κατερίνα Σταμούδη, Αρχαιολόγος, ΕΦΑ Πόλης Αθηνών, ΥΠΠΟΑ
Ειδικοί Τεχνικοί Σύμβουλοι/Συνεργάτες (ΥΠΠΟΑ)
Δημοσθένης Σβολόπουλος, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων
Θεόδωρος Χατζηθεοδώρου, Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ, Προϊστάμενος Τμήματος Αποτυπώσεων, Γεωπληροφορικής και Κτηματολογίου, Διεύθυνση Έρευνας και Τεχνικής Υποστήριξης Μελετών και Έργων Αναστήλωσης
Βασίλης Μπάκας, Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ, MSc Γεωπληροφορική, Διεύθυνση Έρευνας και Τεχνικής Υποστήριξης Μελετών και Έργων Αναστήλωσης
Συμεών Γεσαφίδης, Φωτογραφος, Διεύθυνση Έρευνας και Τεχνικής Υποστήριξης Μελετών και Έργων Αναστήλωσης
https://www.youtube.com/watch?v=gSpXaXujWLk&feature=youtu.be
Εξωτερικοί Συνεργάτες
Δρ Εύη Μαργαρίτη, Αρχαιοβοτανολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια STARC Institute
Δρ Aπόστολος Σαρρής, Γεωφυσικός, Διευθυντής Έρευνας στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
Δρ Χάρης Σαρόγλου, Τεχνικός Γεωλόγος ΕΜΠ
Δρ Παναγιώτης Καρκάνας, Γεωλόγος, Διευθυντής Εργαστηρίου Malcolm H. Wiener Laboratory, Αμερικάνικη Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
Κώστας Ξενικάκης, Φωτογράφος
Διοικητική – Οικονομική υποστήριξη
Λευτέρης Λίτσος, Διοικητικός ΠΕ, Προϊστάμενος Τμήματος Υποστήριξης Λειτουργίας, Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ΥΠΠΟΑ
Δημήτρης Κολιοθωμάς, Διοικητικός ΔΕ, Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ΥΠΠΟΑ
Χρηματοδότηση
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας
Ίδρυμα Αθηνάς και Παύλου Κανελλόπουλου
Ίδρυμα Ψύχα
Στο ανασκαφικό πρόγραμμα συμμετείχαν 22 φοιτητές και πτυχιούχοι των Τμημάτων Ιστορίας και Αρχαιολογίας των Πανεπιστημίων Ιωαννίνων και Aθηνών και της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου.
