Μ.Καζάνας: «Από μικρός είχα μουσικό αυτί…»

Συνέντευξη σε Σταματία Παπαμάρκου Το μπουζούκι ως μουσικό όργανο είναι ένα είδος μετεξέλιξης της αρχαιοελληνικής πανδούρας, συνεπώς η καταγωγή του είναι ελληνική. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε το αντίστοιχο όργανο, το οποίο ήταν γνωστό με τις ονομασίες «Πανδουρίδιον»  ή αλλιώς και «τρίχορδο», καθώς είχε τρεις χορδές. Το συγκεκριμένο μουσικό όργανο πέρασε από τους αρχαίους Έλληνες στους Βυζαντινούς […]

4 Μαΐου 2020

του/της Newsroom

Συνέντευξη σε Σταματία Παπαμάρκου

Το μπουζούκι ως μουσικό όργανο είναι ένα είδος μετεξέλιξης της αρχαιοελληνικής πανδούρας, συνεπώς η καταγωγή του είναι ελληνική. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε το αντίστοιχο όργανο, το οποίο ήταν γνωστό με τις ονομασίες «Πανδουρίδιον»  ή αλλιώς και «τρίχορδο», καθώς είχε τρεις χορδές. Το συγκεκριμένο μουσικό όργανο πέρασε από τους αρχαίους Έλληνες στους Βυζαντινούς και επέζησε κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας. Στις αρχές του 20ου αιώνα αμφισβητήθηκε και στη συνέχεια γνώρισε την άνθηση και την καταξίωση, ως δημοφιλές λαϊκό όργανο.

Το όνομά του είναι Μιχάλης Καζάνας, σπούδασε Βυζαντινή Μουσική και αγάπησε το μπουζούκι. Το μουσικό αυτί ήταν το δώρο του αλλά η επιλογή για να το αξιοποιήσει, δίχως να το αφήσει κλεισμένο στο κουτί, ήταν δική του! Η συνεχής μελέτη, άνοιξε τον δρόμο του και τον οδήγησε σε συνεργασίες όπως, με την «Ορχήστρα Ρυθμός» και ταυτόχρονα με πολλούς και αξιόλογους Έλληνες, καλλιτέχνες…

Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε να ασχολείστε με το μπουζούκι;

Με το μπουζούκι ξεκίνησα να ασχολούμαι από 7 χρονών περίπου, με βοήθησε ο θείος μου που έπαιζε ερασιτεχνικά, στα πρώτα μου βήματα και μετά από δυο χρόνια περίπου κάθισα μόνος μου και περνούσα τα τραγούδια από την κασέτα σιγά – σιγά, μιας και καταλάβαινα αυτό που άκουγα. Είχα δηλαδή μουσικό αυτί και με βοήθησε πολύ στο να ασχοληθώ μόνος μου.

Σπουδάσατε μουσική ή είστε αυτοδίδακτος; 

Ξεκίνησα ως αυτοδίδακτος και στην ηλικία των 11 χρόνων πήγα σε ωδείο να μάθω μουσική όπου και σπούδασα, πήρα το πτυχίο Αρμονίας – Αντίστιξης – Φυγής & Βυζαντινής Μουσικής.

Πόσο γρήγορα μπορεί να μάθει κάποιος/κάποια μπουζούκι; 

Πιστεύω με πολλή μελέτη, καθημερινή, κάποιος μπορεί να παίζει ένα καλό μπουζούκι σε μια πενταετία, εφόσον έχει και τα κατάλληλα ακούσματα πάνω σε τραγούδια λαϊκά και ρεμπέτικα. Μεγάλο ρόλο σε αυτό παίζει το μουσικό αυτί.

Αν κάποιος έχει μουσικό αυτί, καταλαβαίνει δηλαδή τι ακούει, μπορεί αυτομάτως να το μεταφέρει και στο μπουζούκι, όταν μάθει λαϊκούς δρόμους και έχει κάνει και τις κατάλληλες ασκήσεις για τη πένα και τα δάκτυλα, έτσι ώστε να πατάνε τα χέρια του σωστά επάνω στο όργανο.

Ποια η διαφορά μεταξύ του τρίχορδου και τετράχορδου μπουζουκιού, γιατί λένε πώς το τρίχορδο είναι λίγο πιο «έξυπνο»;

Εγώ προσωπικά δε βλέπω διαφορά στο τρίχορδο με το τετράχορδο, δεν τα ξεχωρίζω, τα αγαπώ και τα δυο το ίδιο. Είναι λάθος η ορολογία αυτή, το ότι το τρίχορδο είναι πιο έξυπνο. Όταν έχεις έναν Μανώλη Χιώτη που προσθέτει μια χορδή παραπάνω, για να βγάλει το τετράχορδο στο πάλκο, αυτό τα λέει όλα. Απλώς το τρίχορδο, αν θέλεις μπορούμε να πούμε ότι είναι πιο ζεστό όργανο, έχει ποιο γλυκό ήχο, είναι λίγο ποιο γεμάτο στον ήχο.

Βλέπουμε, ότι με το μπουζούκι ασχολούνται κυρίως άνδρες και όχι γυναίκες, για ποιόν λόγο πιστεύετε συμβαίνει αυτό;

Είναι καθαρά από βιωματικής άποψης πιο πολύ. Είναι και ένα όργανο που δεν είναι εύκολο για να το μάθει μια γυναίκα, γιατί έχει πολλές απαιτήσεις, είναι χρονοβόρο και δύσκολο. Είναι και τα τραγούδια που γράφτηκαν για το μπουζούκι, αν ξεκινήσουμε από τον παντοκράτορα, τον Μάρκο Βαμβακάρη που είναι το σημείο αναφοράς για να ξεκινήσει κάποιος να μάθει μπουζούκι.

Υπάρχουν εξαιρετικές περιπτώσεις, που σπανίζουν όμως πολύ, όπου έχουμε και κάποιες γυναίκες που ασχολούνται κάπως λίγο με την εκμάθηση μπουζουκιού.

Πόσα χρόνια ασχολείστε επαγγελματικά με το συγκεκριμένο όργανο;

Επαγγελματικά ασχολούμαι από 15 χρονών στο πάλκο, όπου έκανα τα πρώτα μου βήματα, έφτιαξα ρεπερτόριο και μπήκα σιγά –  σιγά σε διάφορα συγκροτήματα, όπου παίζαμε από εκδηλώσεις, μέχρι και σε πανηγύρια τότε.

Κατά καιρούς έχετε συνεργαστεί με μεγάλα ονόματα του ελληνικού τραγουδιού! Μιλήστε μας για αυτή σας την εμπειρία…

Η εμπειρία πάνω σε αυτό είναι μοναδική. Θα σταθώ στα τελευταία χρόνια, κυρίως από το 2016 μέχρι και σήμερα όπου συνεργάζομαι με την Ορχήστρα «Ρυθμός» από το Βόλο, όπου αποτελείτε από 15 αξιόλογους μουσικούς με μαέστρο τον Νίκο Χιώτογλου.

Με την Ορχήστρα «Ρυθμός» συνεργαστήκαμε με μεγάλα ονόματα όπως, ο Κώστας Μακεδόνας, Γιάννης Κότσιρας, Διονύσης Σαββόπουλος, Ορφέας Περίδης, Μελίνα Κανά, Λιζέτα Καλημέρη, Γρηγόρης Μπιθικώτσης κ.α. Η εμπειρία πάνω σε αυτό είναι κάτι το μοναδικό, το να παίζεις σε συναυλίες, να γυρίζεις όλη την Ελλάδα σε διάφορους χώρους από Θέατρα, γήπεδα, με ένα τεράστιο κοινό από κάτω δεν περιγράφεται με λέξεις.

Είναι ότι καλύτερο υπάρχει. Είναι κάτι που κουβαλάς μαζί σου για πάντα, οι αναμνήσεις, οι πρόβες, τα ταξίδια και το τεράστιο χειροκρότημα που εισπράττεις από τον κόσμο είναι κάτι μαγικό!

Το μπουζούκι θεωρείται «ο βασιλιάς» της λαϊκής ορχήστρας και ιδρύθηκε από τον Μ. Βαμβακάρη το 1929! Τα κέρδη που «αφήνει» είναι αντάξια με αυτά που «δίνει»;

Εξαρτάται πως το βλέπει ο καθένας από τη δίκη του πλευρά, αυτό το κομμάτι.

Αντάξια, δύσκολο να πεις πως είναι…

Αυτό το διάστημα διανύουμε μια επιδημική ασθένεια, πώς αξιοποιείτε τον χρόνο σας;

Δύσκολα περνάει αυτός ο χρόνος για μας τους μουσικούς αυτήν την περίοδο.

Είναι ότι χειρότερο υπάρχει, κι ελπίζω να τελειώσει γρήγορα αυτό. Εγώ προσωπικά ασχολούμαι μελετώντας μπουζούκι σχεδόν καθημερινά, ακούω πολύ μουσική, και μου αρέσει να βγαίνω και να περπατάω για να γεμίζει η μέρα μου, που είναι άδεια. Κάνω επίσης και μαθήματα μέσω Skype σε παιδιά τώρα, που δε μπορούμε διαφορετικά, αλλά είναι πολύ δύσκολο, δεν αποδίδει αυτός ο τρόπος όσο θα έπρεπε.

Ποια τα μελλοντικά σας σχέδια;

Τα μελλοντικά σχέδια είναι οι συναυλίες με την Ορχήστρα Ρυθμός από το Βόλο όπου υπάρχουν διάφορες προτάσεις με ονόματα μεγάλα και όχι μόνο, σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας! Αλλά για αυτά θα μιλήσω αργότερα στην ώρα τους, γιατί αυτό το καλοκαίρι θα είναι δύσκολο για όλους μας και αυτό θα μας πάει πίσω τώρα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

29 Μαρτίου 2024