Της Ελένης Δουρούκη
Φιόρδ, γαλαζοπράσινα νερά, «κουρτίνες βροχής» και διάσπαρτα μικρά νησάκια είναι το σκηνικό που αντικρύζει όποιος επισκέπτεται τη λίμνη Κρεμαστών. Εικόνες βγαλμένες σαν από πίνακα ζωγραφικής μαγεύουν τον επισκέπτη με την πρώτη ματιά. Η λίμνη Κρεμαστών ή λίμνη «Παύλου Μπακογιάννη» είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη στην Ελλάδα και η καθαρότερη στην Ευρώπη. Βρίσκεται μεταξύ των νομών Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας οι οποίοι συνδέονται με τη γέφυρα της Επισκοπής. Στην «αγκαλιά» του δήμου Αγράφων, η περιοχή της λίμνης Κρεμαστών έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα «Natura 2000», καθώς διαθέτει μεγάλη βιοποικιλότητα ψαριών, ερπετών και πουλιών. Ο δήμος Αγράφων σύμφωνα με την UNESCO, κατατάσσεται σε μια από τις καθαρότερες περιοχές της Ευρώπης.
Απέχει περίπου 55 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι του νομού Ευρυτανίας και περίπου 60 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Η πρόσβαση είναι εύκολη και από τις δύο πόλεις και το μόνο σίγουρο είναι ότι η διαδρομή θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.
Μια μοναδική εμπειρία
Η λίμνη «εμφανίστηκε» το 1965 κατά την κατασκευή του υδροηλεκτρικού φράγματος των Κρεμαστών όπου εκεί κατέληγαν τα νερά των ποταμών Αχελώου, Αγραφιώτη, Ταυρωπού και Τρικεριώτη. Οι ποταμοί συνεχίζουν να «παρέχουν» τις υπηρεσίες τους στη λίμνη τροφοδοτώντας την συνεχώς. Ο επισκέπτης βιώνει μία απίστευτη εμπειρία καθώς γίνεται ένα με τη φύση. Το φράγμα της Λίμνης Κρεμαστών, που είναι κατασκευασμένο από χώμα και χαλίκι, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα γεωφράγματα της Ευρώπης. Ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Κρεμαστών που λειτουργεί στη βάση του φράγματος παράγει ηλεκτρική ενέργεια και συμβάλει όποτε προκύπτει ανάγκη στο εθνικό δίκτυο.Η επιφάνεια της λίμνης είναι 80,6 τετ. χλμ. Από την έκτασή της, το 56,77% βρίσκεται στο Δήμο Αγράφων, το 41,67% στους Δήμους Αμφιλοχίας και Αγρινίου, και το 1,55% στο Δήμο Καρπενησίου.
Αγαπημένος και ιδανικός προορισμός για καλοκαίρι και χειμώνα. Ο επισκέπτης, έχοντας ως…καταφύγιο τα γύρω χωριά που «προστατεύουν» τη λίμνη αλλά και το Καρπενήσι, μπορεί να γνωρίσει και να εξερευνήσει όλη την ευρύτερη περιοχή.
Πώς «γεννήθηκε» η λίμνη
Η κατασκευή της λίμνης τη δεκαετία του 1960, όπως ήταν φυσικό, δεν άφησε ανεπηρέαστη τη ζωή των κατοίκων. Αρκετά χωριά βυθίστηκαν, περιουσίες χάθηκαν και μεγάλο μέρος του πληθυσμού αναγκάστηκε να μετακινηθεί σε άλλες περιοχές. Κάτω από τα νερά της λίμνης βρέθηκαν Εκκλησίες και ιστορικά μνημεία που αποτελούσαν θησαυρό για τον τοπικό πολιτισμό. Ανάμεσά τους, το Βυζαντινό Μοναστήρι της Επισκοπής, η ιστορική μονοκάμαρη γέφυρα της Τατάρνας και η παλαιά μονή της Τατάρνας αλλά και η γέφυρα της Μαρδάχας. Την ίδια τύχη είχε και το ξακουστό γεφύρι του Μανώλη που για περισσότερα από 400 χρόνια ήταν ο σύνδεσμος των δύο όχθεων του ποταμού Αγραφιώτη. Κάποιες αγιογραφίες που διασώθηκαν φυλάσσονται στο Εθνικό Μουσείο Αθηνών.
Η κατασκευή του φράγματος έγινε σε ένα στένωμα της κοίτης του Αχελώου στο σημείο όπου σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση ο θρυλικός Κατσαντώνης που τον κυνηγούσαν οι Τούρκοι πήδηξε από τη μια όχθη στην άλλη και γι’ αυτό η θέση λέγεται «Πήδημα του Κατσαντώνη». Ωστόσο, το έργο επέφερε και οφέλη τόσο στους κατοίκους όσο και στο τοπίο. Η απέραντη ομορφιά της λίμνης που θυμίζει εξωτικό παράδεισο αποζημιώνει κατοίκους και επισκέπτες.
Περιήγηση στις «κρυφές» ομορφιές της
Πρόσφατα, η Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας, στο πλαίσιο της αγροτικής και τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής διοργάνωσε περιήγηση με σκάφη στη λίμνη Κρεμαστών. Οι παρευρισκόμενοι είχαν την τύχη και την ευκαιρία να απολαύσουν την φυσική ομορφιά που τόσο απλόχερα προφέρει η λίμνη. Τα πεντακάθαρα γαλαζοπράσινα νερά της, τα καταπράσινα βουνά που «χαϊδεύουν» τις όχθες της, είναι εικόνες βγαλμένες από παραμύθι. Φύση και άνθρωποι μία αγκαλιά.
Σκοπός της Περιφερειακής Ενότητας είναι, μέσα πάντα από ήπιες προ το περιβάλλον παρεμβάσεις, η προώθηση του εναλλακτικού τουρισμού ο οποίος θα αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής. Η λίμνη Κρεμαστών με τα γαλήνια νερά της επιτρέπει στους λάτρεις του εναλλακτικού τουρισμού να γνωρίσουν τις καλά κρυμμένες ομορφιές της καθώς προσφέρεται για υπέροχες διαδρομές με canoe kayak. Παράλληλα, ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να περπατήσει στα δασώδη μονοπάτια και να ανακαλύψει μικρά πολύχρωμα τοπία που παραπέμπουν σε πίνακες ζωγραφικής.
Χωριά απείρου κάλλους
Η ομορφιά των «σπαρμένων» ανάμεσα στα έλατα χωριών που…κάνουν παρέα στη λίμνη Κρεμαστών παγιδεύουν το βλέμμα του επισκέπτη. Ανατολική και Δυτική Φραγκίστα, Γρανίτσα, Ραφτόπουλο Κρέντη, Φιδάκια και πολλά άλλα γραφικά χωριά προσφέρουν απίστευτη θέα. Σήμα κατατεθέν το πλάτωμα Τσαγκαράλωνα. Η θέα προς την Υδάτινη απλωτή αγκαλιά σου κόβει την ανάσα. Βουνά, λίμνη και ουρανός έχουν γίνει ένα προκειμένου να ευχαριστήσουν τον επισκέπτη.
Γευστικές απολαύσεις-τοπικά προϊόντα
Μη φύγετε από τη λίμνη Κρεμαστών και από τα γραφικά χωριά του δήμου Αγράφων αν δε δοκιμάσετε τις τοπικές συνταγές, αλμυρές και γλυκές. Μην ξεχάσετε να γευτείτε παραδοσιακά τυριά (τσαλαφούτι), κατσικίσιο βούτυρο, χειροποίητες πίτες(πλαστό – χόρτα με καλαμποκάλευρο χωρίς φύλλο), ντόπια ζυμαρικά, πέστροφες από τα νερά των ποταμών, φρέσκα κρέατα. γλυκά του κουταλιού (άγριο βατόμουρο, καρύδι κάστανο), τσίπουρο και φυσικά να αγοράσετε αρωματικά βότανα (ρίγανη, τσάι) και λικέρ.
ΠΩΣ ΦΤΑΝΕΙΣ
Η προσέγγιση στη λίμνη Κρεμαστών γίνεται οδικώς είτε από το Καρπενήσι είτε από το Αγρίνιο. Η διαδρομή από το Αγρίνιο είναι περίπου 60 χιλιόμετρα, ενώ από το Καρπενήσι περίπου 55 χιλιόμετρα. Κατά τη διαδρομή θα μαγευτείτε από την άγρια ομορφιά της φύσης. Πρόσβαση στη λίμνη Κρεμαστών υπάρχει και από άλλες εισόδους στο νομό Ευρυτανίας όπως από τα δυτικά χωριά του Δήμου Αγράφων. Η λίμνη απέχει 25 χιλιόμετρα από το Κερασοχώρι (έδρα του Δήμου Αγράφων). Ωστόσο, όποια διαδρομή και να ακολουθήσει κάποιος, αξίζει να κάνει μία στάση για καφέ και φαγητό στη Γέφυρα της Επισκοπής και στη Γέφυρα της Τατάρνας.
ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ
- Το Γεφύρι του Μανώλη
Πρόκειται για ιστορικό διατηρητέο μνημείο σπάνιας ομορφιάς στη λίμνη των Κρεμαστών. Για περίπου 300 χρόνια το πέτρινο μονοτοξοτό αυτό γεφύρι ένωνε τις δυο όχθες του ποταμού Αγραφιώτη. Είναι το αρχαιότερο γεφύρι της Ευρυτανίας με διάμετρο περίπου 30 μέτρων. «Χάθηκε» όμως στην αγκαλιά της λίμνης. Όταν η στάθμη των νερών της λίμνης Κρεμαστών χαμηλώνει, εμφανίζεται και λούζεται από τις ακτίνες του ήλιου.
- Την ιστορική Μονή Τατάρνας
Σε μία κατάφυτη περιοχή με θέα τη λίμνη Κρεμαστών βρίσκεται το ιστορικό Μοναστήρι της Πανάγιας της Τατάρνας. Σύμφωνα με την παράδοση, το Μοναστήρι ιδρύθηκε στις αρχές του 12ου αιώνα, συγκεκριμένα το 1111 μΧ. Πολλοί, τα παλιά τα χρόνια, το αποκαλούσαν «Βασιλικό» και πίστευαν πως χτίστηκε από την Αγία Θεοδώρα, η οποία όμως έζησε 100 χρόνια αργότερα .Η ψηφιδωτή Ιερά Εικόνα της «Άκρας Ταπείνωσης» (12ος – 13ος αιώνας) που σώζεται μέχρι σήμερα ως θησαυρός στο σκευοφυλάκιο της Μονής πιθανόν να προέρχεται το «Βασιλικό» μοναστήρι. Καταστράφηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, αλλά το 1555 χτίζεται ξανά από τους ιερομόναχους Μεθόδιο και Δαβίδ. Το 1823, ο Κουρτ Πασάς, έβαλε φωτιά στο Μοναστήρι καθώς αποτέλεσε ορμητήριο του αγώνα κατά των Τούρκων.
- Πηγή Μαρδάχα
Μία από τις σημαντικότερες πηγές που παλαιότερα τροφοδοτούσε με τα νερά της τον Αχελώο είναι η πηγή Μαρδάχα. Βρίσκεται κοντά στην Ιστορική Μονή Τατάρνας και συνεχίζει ακόμα και σήμερα με τα νερά της να εμπλουτίζει την τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών.
- Την Τρύπα της Τατάρνας- Τόπος μαρτυρίου
Η Τρύπα – βάραθρο αποτελεί τόπο μαρτυρίου Ελλήνων την περίοδο 1941- 1944, αλλά και κατά την περίοδο του εμφυλίου.Σύμφωνα με τις αναφορές περισσότεροι από 3000 άνθρωποι από όλη τη Δυτική Ελλάδα. ρίχτηκαν ζωντανοί μέσα στην τρύπα.
- Μνημείο Εμφυλίου Πολέμου «1947»
Το μνημείο αυτό που βρίσκεται στα Άγραφα στο όρος Νιάλα κρύβει μια πραγματική ιστορία ανθρώπων, που κατά την περίοδο του εμφυλίου (12 Απριλίου 1947) βρήκαν βίαιο θάνατο. Δύο μαρμάρινες πλάκες έχουν τοποθετηθεί πάνω σε ένα πέτρινο χτιστό τοιχίο. Στη μία υπάρχει σκαλισμένο ένα ποίημα προς τιμή των πεσόντων και στην άλλη πλάκα αναφέρεται συνοπτικά το γεγονός.
ΑΝ ΠΕΙΝΑΣΕΤΕ
Το σπιτικό φαγητό από τοπικά προϊόντα, η φιλική εξυπηρέτηση και το πλατύ χαμόγελο των ντόπιων κερδίζουν τον επισκέπτη από την πρώτη στιγμή που θα βρεθεί σε κάποιο παραδοσιακό ταβερνάκι ή καφέ κοντά στην περιοχή της λίμνης. Οι μυρωδιές πολλές και η θέα ανεπανάληπτη. Το «Πέτρινο» (Δυτική Φραγκίστα), το «Επίλεκτον» (Κερασοχώρι Κρέντη) το καφέ «Πλάτανος» και η ταβέρνα της Γεωργίας (Δυτική Φραγκίστα) είναι μόνο μερικά σημεία στην περιοχή που ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει το φαγητό και τον καφέ του. Σε κάθε χωριό υπάρχουν τα παραδοσιακά καφενεία από τα οποία πρέπει να περάσετε και να δοκιμάσετε το δικό τους τσίπουρο.
ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
Στην ευρύτερη περιοχή θα βρείτε το κατάλυμα που ταιριάζει στις επιθυμίες σας. Παραδοσιακά ξενοδοχεία, ξενώνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια απλώνονται μέσα στο πράσινο με εκπληκτική θέα τη λίμνη Κρεμαστών, αλλά και τα βουνά των Αγράφων.
- Τα Δυο Αλώνια: Παραδοσιακός ξενώνας με πανοραμική θέα που βρίσκεται στο χωριό της Ανατολικής Φραγκίστας. Απέχει μόλις δέκα λεπτά από τη Λίμνη Κρεμαστών. Τα δωμάτια είναι άνετα με όλες τις σύγχρονες ανέσεις και με θέα που σου κόβει την ανάσα. Το πρωινό πλούσιο καθώς προσφέρονται, αυγά χωριάτικα, σπιτικές μαρμελάδες, και σπιτικό ψωμί, τυροπιτάκια, γάλα, κέικ, καφές και χυμοί.
Τηλ: 22370-95290
- Panorama Hotel: Παραδοσιακό ξενοδοχείο εναρμονισμένο στο περιβάλλον του. Βρίσκεται στην ιστορική Γρανίτσα και διαθέτει 18 δωμάτια με υπέροχη θέα καθώς…παρακολουθεί τα βουνά των Αγράφων. Διαθέτει παιδική χαρά, αίθουσα πρωινού και μπαρ.
Τηλ: 22370 61258, 61411
- ΜΑΚΚΑΣ: Αγροτουριστικός Ξενώνας. Αμφιθεατρικά χτισμένος στην κορυφή του χωρίου Κρέντη. Διαθέτει 10 δωμάτια, με απεριόριστη θέα και παραδοσιακή κουζίνα . Θα γευτείτε κρέας από τα περίφημα κατσίκια των Αγράφων, μοναδικό τυρί, υπέροχο μέλι, ζυμωτό ψωμί, κατσικίσιο γάλα και βούτυρο, μπακλαβάδες και καρυδόπιτες από ντόπια προϊόντα, αυγά χωριάτικα, πέστροφα από τον Αγραφιώτη.
Τηλ:. 22370-31350
