Ερευνα: Γιατί οι ωκεανοί γίνονται πράσινοι;

Η κλιματική αλλαγή απειλεί τους παγκόσμιους ωκεανούς και τη ζωή που εξαρτάται από αυτούς με μυριάδες τρόπους

13 Ιουλίου 2023

του/της Βασω Δημητράντζου

Πάνω από το ήμισυ του παγκόσμιου ωκεανού έχει αλλάξει χρώμα τα τελευταία 20 χρόνια, ένα φαινόμενο που πιθανότατα οφείλεται στην κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature.

Η μελέτη, η οποία αναλύει δεδομένα δεκαετιών από δορυφόρους, διαπίστωσε ότι το 56% των ωκεανών παγκοσμίως – μια έκταση μεγαλύτερη από αυτή της Γης συνολικά- παρουσίασε αλλαγή χρώματος μεταξύ 2002 και 2022. Ενώ οι ερευνητές δεν εντόπισαν ένα συνολικό μοτίβο, οι τροπικές περιοχές των ωκεανών κοντά στον Ισημερινό φαίνεται να έχουν γίνει σταθερά πιο πράσινες με την πάροδο του χρόνου.

Οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι η φυσική μεταβλητότητα από έτος σε έτος από μόνη της δεν μπορεί να εξηγήσει αυτές τις αλλαγές.

Το χρώμα του ωκεανού είναι το αποτέλεσμα αυτού που υπάρχει στα ανώτερα στρώματά του. Γενικά, όσο περισσότερο φυτοπλαγκτόν – μικροοργανισμοί που περιέχουν ένα είδος πράσινης χρωστικής που ονομάζεται χλωροφύλλη – ζουν στο υδάτινο περιβάλλον, τόσο πιο πράσινο είναι το νερό, αλλιώς είναι πιο μπλε. Ο ωκεανός διαθέτει επίσης οργανική ύλη που απορροφά το φως που μπορεί να αλλάξει το χρώμα του νερού από μπλε σε κίτρινο και καφέ, ανάλογα με το επίπεδο συγκέντρωσής του. Για το λόγο αυτό, μια αλλαγή στο χρώμα, αν και μερικές φορές ανεπαίσθητη για το ανθρώπινο μάτι, σηματοδοτεί αλλαγές στους οργανισμούς και τις ουσίες στα νερά των ωκεανών.

Δεν είναι ξεκάθαρο πώς ακριβώς αλλάζουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα για να οδηγήσουν σε διαφορές στο χρώμα, λένε οι ερευνητές. Η αλλαγή χρώματος θα μπορούσε να προκληθεί από αλλαγές στις κοινότητες πλαγκτόν που είναι κρίσιμες για τη θαλάσσια τροφική αλυσίδα. Και η βιοποικιλότητα δεν είναι το μόνο που διακυβεύεται: Η μετατόπιση θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει το πόσο διοξείδιο του άνθρακα απορροφά ο ωκεανός, καθώς διαφορετικοί τύποι πλαγκτόν έχουν διαφορετικές ικανότητες να το απορροφούν.

Για να κατανοήσουν καλύτερα πώς τα θαλάσσια οικοσυστήματα μπορεί να έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, ο Cael και η ομάδα του ανέλυσαν δεδομένα που συλλέχθηκαν από έναν αισθητήρα στον δορυφόρο Aqua, ο οποίος παρακολουθεί το χρώμα των ωκεανών για 21 χρόνια και λαμβάνει μετρήσεις σε επτά ορατά μήκη κύματος.

Μεγάλο μέρος του ωκεανού φαίνεται μπλε, αλλά το αληθινό χρώμα μπορεί να περιέχει ένα μείγμα μηκών κύματος, από μπλε έως πράσινο και ακόμη και κόκκινο. Ο δορυφορικός αισθητήρας μπορεί να αναγνωρίσει τα χρώματα των ωκεανών που έχουν μικρές διαφορές που δεν ξεχωρίζονται από το ανθρώπινο μάτι.

Ο Cael πραγματοποίησε στατιστική ανάλυση χρησιμοποιώντας και τα επτά χρώματα των ωκεανών που μετρήθηκαν από τον δορυφόρο από το 2002 έως το 2022. Αρχικά εξέτασε πόσο άλλαξαν τα χρώματα από περιοχή σε περιοχή κατά τη διάρκεια ενός δεδομένου έτους, κάτι που βοήθησε στον καθορισμό της γραμμής βάσης των φυσικών παραλλαγών τους. Στη συνέχεια, έκανε σμίκρυνση για να εξετάσει αυτές τις ετήσιες παραλλαγές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα δύο δεκαετιών. Αυτές οι αλλαγές ξεπέρασαν την κανονική μεταβλητότητα.

Η κλιματική αλλαγή απειλεί τους παγκόσμιους ωκεανούς και τη ζωή που εξαρτάται από αυτούς με μυριάδες τρόπους.

πηγη

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ