- Πλήθος τοποθετήσεων καταγράφηκαν στο συνέδριο «Δημογραφικό 2023-Ώρα για δράση» που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αθήνα, με τη συμμετοχή κυβερνητικών παραγόντων, ερευνητών, καθηγητών πανεπιστημίου και άλλων σχετικών φορέων.
Μεταξύ των εισηγητών, η υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Δόμνα Μιχαηλίδου επεσήμανε ότι η αντιμετώπιση του δημογραφικού δεν είναι «μια στρατηγική one-off αλλά ένα ουσιαστικό πρόγραμμα» με το στοιχείο τής «ασυμμετρίας χρονικών οριζόντων». Δηλαδή «το πρόβλημα είναι σήμερα, οι λύσεις του όμως δυστυχώς δεν είναι».
Η κυρία Μιχαηλήδου σημείωσε το παράδειγμα της Γερμανίας, η οποία παρά τις πολιτικές που εφαρμόζει βρίσκεται επίσης σε αρνητική πορεία ως προς τη δημογραφική τάση, και σχολίασε ότι το διαθέσιμο εισόδημα «μπορούμε να πούμε σίγουρα ότι δεν είναι η μόνη και μπορεί να μην είναι και η ουσιαστικότερη μεταβλητή» για την απόκτηση παιδιών.
Ως εξέχουσας σημασία παράμετρο, ξεχώρισε την «εμπιστοσύνη στο σύστημα και στις παροχές» οι οποίες κατ’ επέκταση απελευθερώνουν το διαθέσιμο εισόδημα, αλλά και τον χρόνο.
Ειδικότερα, στο κομμάτι της Παιδείας, η υφυπουργός ανέφερε την «ποιότητα και ποσότητα της προσχολικής αγωγής» ως παράμετρο διευκόλυνσης των ζευγαριών, την εισαγωγή μέτρων στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, τριτοβάθμιας παιδείας, όπως το ολοήμερο δημοτικό, η ενισχυτική διδασκαλία μέσω «ψηφιακού δημόσιου φροντιστηρίου» και η δημιουργία νέων εστιών για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες σε ολόκληρη τη χώρα, με στόχο την υποστήριξη των οικογενειών και τη μείωση των εξόδων τους.
Από την πλευρά της, η υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Μαρία-Αλεξάνδρα Κεφάλα τόνισε τη σημασία της σύστασης του υπουργείου στο οποίο συμμετέχει και η ίδια, καθώς συγκεντρώνει «όλες τις πολιτικές για την οικογένεια και θέτει το δημογραφικό ως ένα κεντρικό πυλώνα των προτεραιοτήτων της κυβέρνησης».
Όπως υπενθύμισε η κυρία Κεφάλα, αναμένεται το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη δημογραφία μέσα στο 2024, όπου θα χαράζει, θα συντονίζει και θα παρακολουθεί ένα ευρύτερο σχεδιασμό».
Χαρακτήρισε το δημογραφικό πρόβλημα ως έναν «εθνικό κίνδυνο», ενώ σημείωσε ότι, μεταξύ άλλων, η οικονομική κρίση των προηγούμενων ετών αποθάρρυνε τους νέους να κάνουν παιδιά ή οδήγησε στην τεκνοποίηση σε όλο μεγαλύτερες ηλικίες, άρα δεν υπάρχει το χρονικό περιθώριο για περισσότερα παιδιά. «Είναι θέμα ασφάλειας» υπογράμμισε η κυρία Κεφάλα, σταχυολογώντας, παράλληλα, μέτρα της κυβέρνησης τα οποία απαντούν σε αυτό το ζητούμενο, όπως το πρόγραμμα για το «πρώτο ένσημο», μέσω του οποίου μπορούν να βρουν εργασία «νέοι άνθρωποι χωρίς προϋπηρεσία», τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, «τα επιδόματα, και τις δομές», όπως οι βρεφονηπιακοί σταθμοί στους οποίους υπάρχουν «περισσότερες θέσεις από κάθε άλλη φορά», και άλλα μέτρα που συνηγορούν στην εναρμόνιση μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και τα οποία δημιουργούν αίσθημα ασφάλειας. «Σαφώς είναι πολύ σημαντικό να κυνηγάνε οι νέοι άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, τα όνειρά τους, την εκπαίδευσή τους, να διεκδικούν την ανέλιξη στην καριέρα τους και στη δουλειά τους» τόνισε η υφυπουργός, προσθέτοντας ότι μέσω των μέτρων που αναφέρθηκαν ο στόχος είναι η ενίσχυση αυτών των ανθρώπων ώστε «να μην τους δυσκολεύει η απόκτηση ενός παιδιού».
Η γενική γραμματέας Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής Μαρίνα Στέφου σημείωσε, μεταξύ άλλων, τη σημασία της ενημέρωση των υποψήφιων ζευγαριών για τα όρια της γονιμότητας, τονίζοντας βέβαια ότι είναι «αναφαίρετο δικαίωμα» κάθε ανθρώπου να κάνει τις επιλογές του στο θέμα της τεκνοποίησης, σχολιάζοντας χαρακτηριστικά ότι «για να είναι επιλογή» πρέπει να είναι ενημερωμένοι.
Το Σχέδιο Δράσης του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας στο οποίο υπάγεται και η γραμματεία Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής περιλαμβάνει αυτόν τον άξονα στις δράσεις του, σημείωσε η κυρία Στέφου, ενώ υπενθύμισε τους άξονες της εργαλειοθήκης που έχει παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πάνω στους οποίους πατάει και η στρατηγική της Ελλάδας. «Πιστεύω στην αλλαγή της κουλτούρας» είπε, προσθέτοντας ότι «μιλάμε για την οικογένεια – δεν ακούγεται συντηρητικά αυτή η έννοια, οποιασδήποτε μορφής οικογένεια».
Σε σύντομη εισήγηση προχώρησε και ο απερχόμενος περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι το δημογραφικό «αφορά το μέλλον της πατρίδας μας, το μέλλον των παιδιών μας σε μια Ελλάδα και σε μια Ευρώπη που γερνάει και βλέπει τον πληθυσμό της να μειώνεται». «Η πραγματική αντιστροφή της πορείας τού δημογραφικού προβλήματος απαιτεί παρεμβάσεις βαθιά, στα χρόνια που ακολουθούν, που δεν θα αντιμετωπίζουν απλώς περιστασιακά το πρόβλημα της πτώχευσης των οικογενειών με παιδιά και της απειλής τής οικονομικής βιωσιμότητας της ελληνικής οικογένειας με την έλευση νέων παιδιών αλλά θα πρέπει να είναι οριζόντιες, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, με στόχο την αύξηση των γεννήσεων» υπογράμμισε ο κ. Πατούλης. «Έχουμε χρέος να εξασφαλίσουμε την πεποίθηση στους γονείς ότι έχουν τη στήριξη της Πολιτείας έμπρακτα, σε όλες τις φάσεις ανατροφής των παιδιών τους» σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο κ. Πατούλης.
Εκ μέρους της γενικής γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η επικεφαλής της Ζέφη Δημαδάμα, στην παρέμβασή της, υπογράμμισε ότι «πολλές φορές στο μυαλό μας έχουμε την εντύπωση ότι το δημογραφικό σχετίζεται μόνο με τις γυναίκες» ενώ «σχετίζεται με την οικογένεια, σχετίζεται με την εξισορρόπηση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και το τι μπορούμε να προσφέρουμε στην οικογένεια και στο ζευγάρι».
Η κυρία Δημαδάμα έφερε ως παράδειγμα τα σκανδιναβικά κράτη που «έχουν μεγαλύτερο δείκτη γεννήσεων γιατί οι περισσότερες γυναίκες εργάζονται, άρα είναι οικονομικά ανεξάρτητες». «Το Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων για το 2021-2025 έχει τέσσερις πυλώνες. Ο ένας, διακριτός και ξεκάθαρος, είναι ακριβώς το πώς μπορούμε να δώσουμε περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες στην εργασία και το πώς αυτό πρέπει να γίνει οριζόντια» είπε.
Η γενική γραμματέας εξήγησε ότι αυτό ακριβώς είναι η διάσταση του φύλου στην εργασία, στην παιδεία, στην εκπαίδευση, στις δεξιότητες.
Η ίδια υπενθύμισε το πλαίσιο για τις άδειες πατρότητας, ώστε να μπορούν οι άνδρες να φέρουν «την ευθύνη» αλλά και «τη χαρά» του μεγαλώματος των παιδιών τους. «Προχωράμε με σταθερά βήματα» ανέφερε η κυρία Δημαδάμα, ώστε οι γονείς των παιδιών, είτε είναι άνδρες είτε γυναίκες, είτε βρίσκονται στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα, να έχουν τα ίδια δικαιώματα, να υπάρχει «το ίδιο ασφαλές δίχτυ και τις ίδιες ευκαιρίες».
