Όσο και αν μοιάζει «παράδοξο» ή και αιρετικό σε σχέση με τις εμπεδωμένες δοξασίες ότι «η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα», υπάρχουν ελληνικές επιχειρήσεις που, δεκαετίες τώρα, διακρίνονται διεθνώς και στο πεδίο της βιομηχανικής παραγωγής. Μία από -και μάλιστα με κορυφαία θέση- είναι οι Ελληνικοί Λευκόλιθοι, με βασικό μέτοχο και επικεφαλής των κ.κ. Δημήτρη Πόρτολο.
Η ελληνική εταιρεία αποτελεί τη μεγαλύτερη εξαγωγική επιχείρηση μαγνησίας στην Ε.Ε. και από τις μεγαλύτερες σε πωλήσεις καυστικής μαγνησίας διεθνώς. Περισσότερα, παράγει και προμηθεύει καυστική πυρωμένη μαγνησία, πυρωμένη αδρανή μαγνησία, ανθρακικό μαγνήσιο (φυσικό ακατέργαστο μαγνήσιο), βασικά μονολιθικά πυρίμαχα υλικά και δουνίτη (φυσικό πυριτικό μαγνήσιο), σε ένα ευρύ φάσμα ποιοτήτων, καλύπτοντας πρακτικές ειδικές εφαρμογές όπου χρησιμοποιούνται μαγνήσιες. Πρόκειται, άλλωστε, για υλικό που χρησιμοποιείται από τη γεωργία και την κτηνοτροφία (λιπάσματα, ζωοτροφές) μέχρι τη βιομηχανία/μεταποίηση, τη χημική επεξεργασία, τη μεταλλουργία και τις κατασκευές.
Η Ελληνική Λευκόλιθοι ΑΜΒΝΕΕ διαθέτει παγκόσμια κλάση επιχειρήσεων εξόρυξης μαγνησίτη στην Ελλάδα και την Τουρκία με σημαντικούς ορυκτούς πόρους, υποστηρίζοντας μια βιώσιμη και ισχυρή παραγωγή μακράς διαρκείας. Η μεγαλύτερη παραγωγική ικανότητα της δυναμικής υπερβαίνει το μισό εκατομμύριο μετρικούς τόνους του διάσημου λευκού μαγνησιού, η περιεκτικότητα του οποίου σε σίδηρο, βαρέα μετάλλα, ασβέστη και ιχνοστοιχεία είναι από τις χαμηλότερες στον κόσμο.
Ειδικότερα, η ονομαστική παραγωγική δύναμη στην Ελλάδα και η Τουρκία για καυστική και δίπυρο μαγνησία έρχεται σε περίπου 200.000 μετρικούς τόνους (μ.τ.) τον χρόνο και για τις πυρίμαχες μάζες σε 60.000 μ.τ. τον χρόνο. Μάλιστα, εντός του α’ τριμήνου του τρέχοντος έτους να τεθεί σε λειτουργία νέος περιστροφικός στην Τουρκία με μεγαλύτερη παραγωγική δυναμικότητα (καυσαερίων και διπύρου μαγνησίας) 30.000 μ.τ., ανεβάζοντας τη συνολική δυναμικότητα στους 230.000 μ.τ. ετησίως χρόνο.
Οι παραχωρήσεις εξόρυξης της Ελληνικής Λευκόλιθου καλύπτουν έκταση 80 τετραγωνικών χιλιομέτρων με επιπλέον 16 τετραγωνικά χιλιόμετρα των παραχωρήσεων να διατίθενται για μελλοντική εκμετάλλευση. Τα σημαντικότερα κοιτάσματα και οι εγκαταστάσεις της εταιρείας της βρίσκονται στη Γερακινή Χαλκιδικής -στο παλαιότερο σήμερα ενεργό κοινό της χώρας-, στο Εσκισεχίρ και στην Εύβοια . Τα κοιτάσματα σε Χαλκιδική και Εσκισεχίρ αποτελούνται από έξι κύριες ενεργές παραχωρήσεις. Παράλληλα, η εταιρεία διαθέτει καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής πυρήνων και εξειδικευμένων τελικών προϊόντων στις Καλύβες Χαλκιδικής , ερευνητικό κέντρο στα Βασιλικά Γερακινής και κεντρικά γραφήματα στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη.
Η πορεία 65 ετών και οι προκλήσεις
Το 2024 οι Ελληνικοί Λευκόλιθοι συμπλήρωσαν 65 χρόνια διαρκούς λειτουργίας , καθώς ιδρύθηκε το 1959 από την οικογένεια Πόρτολου ως μεταλλευτική και βιομηχανική επιχείρηση. Η εξόρυξη μεταλλεύματος μαγνησίτη εγκατάσταση κυρίως υπαίθρια. Οι εγκαταστάσεις που παρουσιάζονται από τις Ελληνικές Λευκόλιθοι, οι οποίες είναι μοναδικές και πρωτότυπες παραγωγικές διαδικασίες, έχουν σχεδιαστεί, κατασκευαστεί και αναπτυχθεί περαιτέρω από την ίδια εταιρεία για να ταιριάζουν στο είδος των κοιτασμάτων που διαθέτει, κάτι βέβαια που είναι αποτέλεσμα πολυετούς και συνεχούς προσπάθειας. Για παράδειγμα, μόλις τον περασμένο Ιούλιο τέθηκε σε λειτουργία μια νέα γραμμή οπτικής διαλογής εκλεκτών υλικών.
Η εταιρεία συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων παραγωγών και εξαγωγέων μαγνησίας στον κόσμο. Ειδικότερα, στην καυστική μαγνησία είναι κορυφαία παράγωγα παγκοσμίως τόσο σε όγκους όσο και σε φάσμα εφαρμογών που εξυπηρετούν. Ετσι, κάνει εξαγωγές, από την Ευρώπη και την Αφρική μέχρι την Αμερική, την Αυστραλία και την Ασία, απασχολεί 477 εργαζομένους (315 στην Ελλάδα και 162 στην Τουρκία), ενώ ο κύκλος εργασιών της είναι της τάξης των 60-65 εκατ. ευρώ.
Οι Ελληνικοί Λευκόλιθοι είναι μια υγιής οικονομική εταιρεία που εξελίσσεται προκειμένου να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες, μέσω διαρκών επενδύσεων, ενώ συμμετέχει σε πολλά διεθνή, αλλά και αυτοχρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα. Με βάση όσα αναφέρονται στην έκθεση για τα τελευταία δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα της χρήσης 2023, όπου ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών ανήλθε σε 58,2 εκατ. ευρώ, βρίσκεται αντιμέτωπη, όπως και οι άλλες επιχειρήσεις, με το αυξημένο ενεργειακό κόστος και τις συνέπειες της γεωπολιτικής αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή.
Σημαντική πρόκληση αποτελεί και η μετάβαση σε πιο πρακτικές ενεργειακές λύσεις, «οι οποίες, αν και αναγκαίες, αύξησαν το κόστος παραγωγής για την εταιρεία, σε αντίθεση με ανταγωνιστές από τρίτες χώρες, όπως η Κίνα, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, η Βραζιλία κ.λπ., που συνεχίζουν να λειτουργούν με χαλαρούς ή ανύπαρκτους λόγους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι εταιρείες αυτές να προσφέρουν προϊόντα σε χαμηλότερες τιμές, δημιουργώντας έντονο ανταγωνισμό», όπως τονίζεται.
Παρ’ όλα αυτά, «η εταιρεία παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς της και στη διεύρυνση της παρουσίας της σε αγορές υψηλής προστιθέμενης αξίας, εκμεταλλευόμενη την πολυετή εμπειρία στην παραγωγή ειδικών ποιοτήτων και ταυτόχρονα λαμβάνει μέτρα για τον περιορισμό του κόστους παραγωγής, όπου αυτό είναι εφικτό».
Η πρώτη επένδυση του Ταμείου Ανάκαμψης
Έχει την αξία του το γεγονός ότι στην παρούσα φάση η εταιρεία επενδύσεων συνολικού ύψους άνω των 17 εκατ. ευρώ , ενώ επενδυτικό του προγράμματος, προϋπολογισμού 9,7 εκατ. ευρώ , είναι το πρώτο που χρηματοδοτήθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στην Ελλάδα. Στόχος του είναι η βιώσιμη ανάπτυξη, η ενεργειακή αποδοτικότητα και η βελτιστοποίηση της παραγωγικότητας.
Σε αυτή την περιλαμβάνεται σειρά δράσεων όπως η ανάπτυξη του πράσινου υπόγειου μεταλλείου στην Εύβοια με ηλεκτροκίνητο εξοπλισμό -του πρώτου πράσινου μεταλλείου στην Ευρώπη-, η χρήση βιομάζας στους κλιβάνους για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, η αντικατάσταση οχημάτων με ηλεκτρικά, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων πάρκων 1,5 MW. αναβάθμιση του ψηφιακού εξοπλισμού.
«Χρειάζεται ουσιαστική επαφή Δημοσίου και ελληνικής βιομηχανίας»
Είχαμε μια ενδιαφέρουσα συνομιλία με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο των Ελληνικών Λευκόλιθων, Δημήτρη Πόρτολο , μια πολύπλευρη προσωπικότητα, με δραστηριότητες που δεν περιορίζονται στον χώρο της βιομηχανίας.
Ο κ. Ο Πόρτολος σπούδασε Ιστορία στα Πανεπιστήμια του Νότιγχαμ και του Λονδίνου, ενώ έχει συμμετάσχει σε σημαντικές εκδόσεις, μεταξύ των οποίων και το λεύκωμα «Νίκος Λύτρας: Χτίζοντας με το χρώμα και το φως». Μαζί με τον φίλο του, τον εκλιπόντα Μάνο Χαριτάτο , συνίδρυσαν το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ). Παράλληλα, εδώ και 20 χρόνια βρίσκεται πίσω από την εταιρεία τροφίμων Στατήρ , στοχεύοντας στη δημιουργία προϊόντων με ταυτότητα και παρασκευασμένα με υλικά υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών που αναδεικνύουν το γευστικό προϊόν της ελληνικής και μεσογειακής διατροφής. Η Στατήρ είναι η πρώτη εταιρεία που εμφιάλωσε αγουρέλαιο στην περιοχή της Χαλκιδικής, συνεισφέροντας αποφασιστικά στην αναγνώρισή του ως ΠΟΠ.
Εστιάζοντας, ωστόσο, στην πορεία των Ελληνικών Λευκόλιθοι, επισημαίνει ότι και κατά την περσινή χρήση οι οικονομικές επιδόσεις της εταιρείας ήταν ικανοποιητικές, αλλά η εταιρεία -όπως και όλες οι άλλες- βρέθηκε αντιμέτωπη με τα υψηλότερα κόστη. Ιδιαίτερα, δε, το ενεργειακό κόστος ήταν κατά δυόμισι φορές αυξημένο σε σχέση με το 2022. «Από αυτό, ένα μέρος αναγκαστικά μετακυλίστηκε στους πελάτες μας, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων αντιλαμβάνεται την κατάσταση και το αποδέχθηκε. Από την άλλη πλευρά, προσπαθούμε να περιορίσουμε το γενικότερο λειτουργικό κόστος», όπως τονίζει.
Κατά τον κ. Πόρτολο, το κρίσιμο δεν υπάρχει ένα εύλογο περιθώριο «για να κάνεις επενδύσεις, κάτι που κάνουμε τόσο στην Ελλάδα όπου βρίσκεται η κύρια παραγωγική μας δύναμη όσο και στην Τουρκία όπου αναπτύσσουμε σημαντική δραστηριότητα».
Ερωτώμενος έτσι για τις προκλήσεις του 2025, απαντά ότι «η μεγάλη πρόκληση είναι να μη χάσεις ούτε έναν τόνο από τη γνωστή σου πελατεία και να μπορέσεις να προσθέσεις ένα τουλάχιστον 10% πάνω από αυτό που πέτυχες το 2024».
Οσον αφορά τις δραστηριότητες του ομίλου, επικεντρώνεται στην παραγωγή μαγνησίας, η οποία προσφέρεται για πολλές χρήσεις και αγορές. «Είναι ένα από τα υλικά με τις περισσότερες χρήσεις, ξεκινώντας από τα αγροτικά, τα κτηνοτροφικά και τα λιπάσματα, μέχρι τη βαριά βιομηχανία, χάλυβα, γυαλιού, τα πυρίμαχα υλικά, ηλεκτρικά στοιχεία κ.ά.».
Μιλώντας για την εμπειρία του από την Τουρκία ο κ. Ο Πόρτολος επισημαίνει ότι την τελευταία 20ετία έχει πετύχει θεαματική ανάπτυξη. «Υπάρχει στη χώρα ένα πολύ αξιόλογο μεταλλευτικό δυναμικό, ενώ ταυτόχρονα διαθέτει αρκετά συγκριτικά πλεονεκτήματα όπως η εγγύτητα με την Ελλάδα, αλλά και η νοοτροπία που σε πολλές περιπτώσεις είναι παρόμοια. Έχει δοθεί τεράστια έμφαση στο παραγωγικό και εξαγωγικό επίπεδο. Αντίθετα, στην Ελλάδα το εξαγωγικό κομμάτι αντιμετωπίζεται ως πολυτέλεια, ενώ είναι εντελώς απαραίτητο στοιχείο επιβίωσης σήμερα, ιδίως σε περιπτώσεις μικρής αγοράς όπως η ελληνική», αναφέρει.
Οι εξαγωγές και η ελληνική αγορά
Οι Ελληνικοί Λευκόλιθοι είναι κατά βάση εξαγωγική εταιρεία, με το ποσοστό των εξαγωγών να ανέρχεται σε 90% που απευθύνεται σε 60-65 χώρες , ενώ το υπόλοιπο 10% στην εσωτερική αγορά. Οπως τονίζει ο κ. Πόρτολος, «οι εξαγωγές θα μπορούσαν να είναι 100%, αλλά θεωρώ ότι έχουμε υποχρέωση, αλλά και προτεραιότητα στην ελληνική αγορά. Το να μοιράζεις το υλικό σου και, κυρίως, τον χρόνο σου σε έναν πελάτη που μπορεί να πάρει 60 τόνους τον χρόνο και σε έναν που μπορεί να πάρει 5.000 τόνους ίσως μοιάζει περίεργο. Το κάνουμε, όμως, γιατί η πρώτη μας υποχρέωση είναι να ικανοποιούμε και να στηρίζουμε την εσωτερική αγορά». Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνει ότι «έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε μια διόλου ευκαταφρόνητη εσωτερική αγορά, καθώς είμαστε οι βασικοί προμηθευτές μαγνησίας με πολύ καλά αποτελέσματα τα τελευταία 10 χρόνια. Ετσι, φροντίζουμε να την εξυπηρετήσουμε όσο καλύτερα γίνεται από κάθε άποψη».
Στο πελατολόγιο της εταιρείας, σύμφωνα με πληροφορίες, περιλαμβάνονται μερικά από τα πιο ισχυρά ονόματα του ελληνικού επιχειρείν όπως ο όμιλος Στασινόπουλου, για τις δύο χαλυβουργίες του τις νέες τροφοδοτήσεις σε μεγάλο βαθμό τα χρόνια, τα τελευταία λιπάσματα στην Καρβάλη, η ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ κ.ά.
Ολοκληρώνεται η επένδυση του ΤΑΑ
Ο κ. Ο Πόρτολος αναφέρει ακόμη ότι η επένδυση την οποία χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης με ποσό 9,7 εκατ. ευρώ έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και ήδη σε μεγάλο βαθμό έχει τεθεί σε λειτουργία. Τονίζει, επίσης, ότι γίνονται ταυτόχρονα σημαντικές επενδύσεις στο πεδίο των καυσίων «τα οποία προσπαθούμε να είναι όσο το δυνατόν πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Αφαιρούμε από τη δουλειά μας καύσιμα που χρησιμοποιούμε επί δεκαετίες και μπαίνουμε σε πιο οικολογικές τεχνολογίες, με σοβαρές επενδύσεις». Στο πλαίσιο αυτό, λειτουργεί από πέρυσι φωτοβολταϊκό πάρκο στα μεταλλεία της Γερακινής που καλύπτει το 7,5% των συνολικών ενεργειακών αναγκών του μεταλλευτικού συγκροτήματος Γερακινής – Πολυγύρου.
Το παράδειγμα της Τουρκίας
Αναφερόμενος στις επιδόσεις του τουρκικού βραχίονα τις χαρακτήρισε εξαιρετικές τα τελευταία χρόνια, ενώ τονίζει ότι «προχωρήσαμε κι εκεί σε μια σημαντική επένδυση σε φωτοβολταϊκά, καλύπτοντας το 50% των ενεργειακών αναγκών μας, η οποία αδειοδοτήθηκε και ολοκληρώθηκε σε χρόνο-ρεκόρ».
Ένα ακόμη στοιχείο που αναδεικνύει είναι ότι οι Ελληνικοί Λευκόλιθοι κάνουν εξαγωγές από ένα λιμάνι της Χαλκιδικής (των Νέων Μουδανιών) για το οποίο δεν έχει ξοδευτεί ούτε ένα ευρώ τα τελευταία 40 χρόνια, με πρωτόγονες συνθήκες και σοβαρά θέματα ασφαλείας και λειτουργίας. «Παρά τις πολλές προτάσεις που έχουμε καταθέσει, δεν έχει γίνει τίποτα. Στην Τουρκία, στο Γκεμλίκ, έφτιαξαν μέσα σε λίγα χρόνια ένα λιμάνι διεθνών προδιαγραφών. Από εκεί φέρνουμε κάποια φορτία τουρκικού λευκολίθου που παράγουμε προκειμένου να τροφοδοτήσει ορισμένες ειδικές ανάγκες των ελληνικών εγκαταστάσεων. Αυτά λοιπόν φορτώνονται σε ένα λιμάνι που ανήκει στον 21ο αιώνα και εκφορτώνονται σε ένα λιμάνι που ανήκει, στην καλύτερη περίπτωση, στις αρχές του 20ου αιώνα».
Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση με τον κ. Πόρτολο, του ζητήσαμε να στείλει ένα μήνυμα σε σχέση με τον χώρο της βιομηχανίας το οποίο και συνόψισε στην ανάγκη «να υπάρχει μια συχνότερη και ουσιαστική επαφή μεταξύ Δημοσίου και ελληνικής βιομηχανίας».
Αναφέροντας μάλιστα ως παράδειγμα την πρωτοβουλία της Ελληνικής Παραγωγής που δημιούργησε προ ετών ο Μιχάλης Στασινόπουλος, -και στην οποία συμμετέχει και η Ελληνικοί Λευκόλιθοι- θεωρεί ότι αν τύχει μεγαλύτερη προσοχή θα αποδειχθεί ουσιαστικό βήμα ώστε να ανταλλάξουν οι δύο πλευρές ιδέες και σχέδια, συγκεκριμένα από τα οποία θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν.
Πηγή: newmoney
