ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΡΕΜΕΝΟΣ*
Στις 3/8/2017 ξεκίνησε η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων στην ειδικά σχεδιασμένη ηλεκτρονική πλατφόρμα στο πλαίσιο του νόμου 4469/2017 με τίτλο «Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων». Ο σκοπός του νόμου είναι η εξωδικαστική ρύθμιση εκκρεμών οφειλών προς οποιονδήποτε πιστωτή, όπως Δημόσιο (εφορία, τελωνεία, δήμους), ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες, προμηθευτές. Σύμφωνα με τον νόμο προβλέπονται τα εξής:
Α. Πεδίο εφαρμογής
1 Ρυθμίζονται οφειλές
1.1 η ρύθμιση των οποίων κρίνεται από τους συμμετέχοντες πιστωτές ως αναγκαία για τη βιωσιμότητα του οφειλέτη και
1.2 που είναι επιχειρήσεων: νομικών προσώπων, οφειλές σχετικές με την επιχειρηματική δραστηριότητά τους προς οποιονδήποτε πιστωτή φυσικών προσώπων/ατομικών επιχειρήσεων με πτωχευτική ικανότητα (δηλαδή ατόμων που δεν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, όπως γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, λογιστές, καλλιτέχνες κτλ.), οφειλές σχετικές με την επιχειρηματική δραστηριότητά τους και οφειλές σχετικές με άλλη αιτία (π.χ. προσωπικά δάνεια) προς οποιονδήποτε πιστωτή φυσικών προσώπων/ατομικών επιχειρήσεων χωρίς πτωχευτική ικανότητα (δηλαδή ελεύθερων επαγγελματιών), οφειλές προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,
1.3 που πρέπει να είναι τουλάχιστον 20.000 ευρώ, εκτός εάν πρόκειται για οφειλές προς το Δημόσιο ή ασφαλιστικά ταμεία οπότε η υπαγωγή στον νόμο ισχύει και για ρύθμιση μικρότερης αξίας οφειλών,
1.4 που είχαν δημιουργηθεί έως την 31.12.2016 και όχι εντός του 2017. Ειδικά οι οφειλές προς την εφορία πρέπει να ήταν βεβαιωμένες κατά την 31.12.2016,
1.5 για τις οποίες δεν έχει υποβληθεί αίτηση για υπαγωγή στις διατάξεις των Ν. 4307/2014 (νόμος «Δένδια») και 3588/2007 (πτωχευτικού κώδικα), εκτός εάν υπάρξει παραίτηση από τις σχετικές διαδικασίες πριν από την υποβολή αίτησης για υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος,
1.6 επιχειρήσεων που δεν είναι σε διαδικασία λύσης και εκκαθάρισης ή που δεν έχουν παύσει τις δραστηριότητές τους, εκτός εάν αποφασισθεί η αναβίωσή τους πριν από την υποβολή αίτησης για υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος,
1.7 οι οποίες δεν αφορούν φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα με νομίμους εκπροσώπους που έχουν καταδικαστεί για συγκεκριμένα αδικήματα, όπως φοροδιαφυγή (με εξαιρέσεις), για απάτη κατά του Δημοσίου, κ.ά.
Β. Κριτήρια επιλεξιμότητας
Για να μπορεί μια επιχείρηση να υπαχθεί στον νόμο πρέπει
α) στις 31/12/2016 να είχε οφειλή προς χρηματοδοτικό φορέα (π.χ. τράπεζα) από δάνειο ή πίστωση σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1/7/16 ή ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση ή προς Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή προς άλλο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, περιλαμβανομένων των ΟΤΑ, ή να είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών εκδόσεώς της λόγω μη επαρκούς υπολοίπου (σφράγιση επιταγών) ή να είχαν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων εις βάρος του, β) να έχει σε μία (1) τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις (3) χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στο παρόν (α) θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων, ή (β) θετική καθαρή θέση (equity).
Γ. Υποβολή αίτησης
- Κάθε οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτηση μόνο μια φορά για την υπαγωγή του στον νόμο έως την 31η Δεκεμβρίου 2018.
- Στην περίπτωση ύπαρξης συνοφειλετών (π.χ. εγγυητών σε τραπεζικά δάνεια) η αίτηση υπαγωγής στον νόμο συνυποβάλλεται υποχρεωτικά και από αυτούς. Υπάρχουν εξαιρέσεις σε αυτόν τον κανόνα (της υποχρεωτικής συνυποβολής αίτησης όταν υπάρχουν συνοφειλέτες), υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Αυτές είναι οι τυπικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για να μπορεί μια επιχείρηση-οφειλέτης να υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου. Ομως, ακόμα και αν κάποιος οφειλέτης τις τηρεί, υπάρχει σοβαρό θέμα εάν αξίζει τον κόπο να υποβάλει αίτηση, για δύο λόγους: α) διότι η υποβολή της αίτησης είναι μια δύσκολη υπόθεση που απαιτεί σοβαρότητα – και χρήμα ειδικά όταν πρόκειται για πολύπλοκες υποθέσεις, π.χ. για ρύθμιση οφειλών μεγάλης αξίας ή/και σε πολλούς πιστωτές και β) διότι αυτό που μετράει είναι η τελική έγκριση της αίτησης-πρότασης του οφειλέτη, δηλαδή η συμφωνία των πιστωτών στη ρύθμιση των οφειλών, κάτι που προϋποθέτει αποδοχή κόστους και συγκεκριμένων κανόνων εκ μέρους του οφειλέτη. Αυτό το σοβαρό θέμα θα αναλυθεί σε επόμενο άρθρο.
* Ο κ. Ηλίας Κουρεμένος είναι οικονομολόγος, ΜΒΑ, διαχειριστής αφερεγγυότητας, επιλαχών συντονιστής και εισηγητής σεμιναρίων του Ν. 4469/2017.