Κι άντρες έχουν ψυχή…

Ας μιλήσουμε για την ανδρική ψυχολογία… …Ένας άντρας έχει παλέψει για να τα καταφέρει στον έξω κόσμο.  Έχει παλέψει για τη δουλειά του, για την επιτυχία, για τη σχέση του. Κι όμως κάτι σ’ όλα αυτά μπορεί να μην πηγαίνει καλά.  Σε κάποιους αυτή η κρίση εμφανίζεται γύρω στη δεκαετία των σαράντα: «Αυτό ήταν όλο;  Που είναι χαμένη […]

18 Ιανουαρίου 2019

του/της Newsroom

Ας μιλήσουμε για την ανδρική ψυχολογία…
Ένας άντρας έχει παλέψει για να τα καταφέρει στον έξω κόσμο. 
Έχει παλέψει για τη δουλειά του, για την επιτυχία, για τη σχέση του. Κι όμως κάτι σ’ όλα αυτά μπορεί να μην πηγαίνει καλά. 
Σε κάποιους αυτή η κρίση εμφανίζεται γύρω στη δεκαετία των σαράντα: «Αυτό ήταν όλο; 
Που είναι χαμένη η ευτυχία;»

Άρθρο της Όλγας Μουλάκη ψυχολόγου
Τι κάνει τους άντρες να απευθύνονται λιγότερο συχνά από τις γυναίκες σ’ έναν ειδικό για τα προβλήματά τους; Μήπως έχουν λιγότερα από εκείνες; Μήπως είναι λιγότερο ευάλωτοι σε συναισθηματικά ή ψυχολογικά θέματα;
Οι έρευνες έχουν δείξει ότι ο αντρικός πληθυσμός, ανά τον κόσμο, απλώς αντιμετωπίζει τα θέματα αυτά με «άλλους» τρόπους: έντονα ξεσπάσματα θυμού ή επιθετικότητας, “κλείσιμο” στην οθόνη του υπολογιστή ή της τηλεόρασης, υπερβολική αφοσίωση και απασχόληση με τη δουλειά, χρήση αλκοόλ ή ουσιών, υπερβολικό κάπνισμα, χαρτοπαιξία, ερωμένες ή extreme sport και ταχύτητα. Όλα έχουν το τίμημά τους: υποφέρουν συχνότερα από ανεξήγητους πόνους στο σώμα και πεθαίνουν κατά μέσο όρο νεότεροι σε σχέση με τις γυναίκες.

Ας καταλάβουμε την αντρική μεριά…
Είναι λοιπόν οι άντρες καλύτερα προσαρμοσμένοι από τις γυναίκες, ώστε να έχουν λιγότερο ανάγκη έναν ειδικό; Πολλοί άντρες θα ήθελαν να είναι έτσι τα πράγματα και έχουν το δίκιο τους. 


Τ’ αγόρια μεγαλώνουν με τις ανδρικές μορφές ηρώων: ο ήρωας είναι δυνατός και κατά βάση μόνος. Στα δύσκολα ο ήρωας ξεπερνά τα εμπόδια και σώζει τον κόσμο και αυτούς που αγαπά. Τ’ αγόρια μαθαίνουν να μη δείχνουν το φόβο ή τον πόνο τους: «τ’ αγόρια δεν κλαίνε». Μεγαλώνουν μαθαίνοντας ότι η έκφραση του πόνου για τον άντρα μπορεί να σημαίνει αδυναμία. Μαθαίνουν ότι πρέπει να επιμένουν ανεξάρτητα από τα συναισθήματά τους. 
Από μικρά μαθαίνουν να είναι έντονα ανταγωνιστικά: το να χάσουν σ’ ένα αθλητικό παιχνίδι μπορεί εύκολα να καταλήξει σε γελοιοποίηση, ντρόπιασμα του χαμένου.
Αυτό έχει μεν θετικά αποτελέσματα, γιατί τους κάνει να προσπαθούν για το καλύτερο αλλά και αρνητικές συνέπειες, επειδή τους μαθαίνει από μικρούς να κρύβουν τα συναισθήματά τους, την ευαισθησία τους και να δημιουργούν έτσι συναισθηματική απόσταση και μια παραπλανητική εικόνα για τον εαυτό τους.

Οι περισσότεροι άντρες μεγαλώνουν με πατεράδες που κρατούσαν συναισθηματικές αποστάσεις από τη γυναίκα τους και τα παιδιά τους. Το μοντέλο των αντρών για την αρρενωπότητα, για τον άντρα με Α κεφαλαίο, είναι λίγο ως πολύ να μοιάσουν στον μπαμπά τους: να καταπιέσουν τα πιο τρυφερά τους συναισθήματα, ν’ αρνηθούν τις συναισθηματικές τους ανάγκες και να νοιώσουν ή να εκφράσουν ευαλωτότητα.

Ποιο είναι το κόστος που πληρώνουν οι άντρες για τις ανδρικές αρετές;
Φυσικά χάνουν την επαφή με τα βαθύτερα συναισθήματά τους και τις ανάγκες τους. Όποιος εκφράζει ανάγκες υποδηλώνει αδυναμία. Έχοντας μάθει ν’ αρνούνται την εσωτερική τους ζωή, αναζητούν ικανοποίηση στον κόσμο έξω. Βάζουν την ενέργεια τους στον να κάνουν καριέρα, σπορ, αναζητούν την κατάλληλη σύζυγο για οικογένεια, ελπίζοντας εκείνη να φροντίσει για τις σεξουαλικές και τις συναισθηματικές τους ανάγκες, με άλλα λόγια να τους κάνει ευτυχισμένους.
Στις παρέες τους συνηθίζουν να κρατάνε τα πολλά συναισθήματα απέξω: οι άντρες μεταξύ τους μπορεί ν’ ανταλλάξουν απόψεις για ένα θέμα, να δούνε ποδόσφαιρο, μπάσκετ, να βρεθούνε για ποτό. Δύσκολα όμως θα ζητήσουν συναισθηματική βοήθεια ή υποστήριξη. Συχνά οι άντρες φοβούνται πώς αν εκφράσουν τα συναισθήματά τους θα τους περάσουν για ομοφυλόφιλους.
Οι συναισθηματικές ανάγκες των αντρών, μπορέσουν να εκφράσουν με ασφάλεια την πιο ήπια και τρυφερή πλευρά τους, να δώσουν και να πάρουν αγάπη, στοργή, φροντίδα, μένουν ακάλυπτες χωρίς οι ίδιοι συχνά να το καταλαβαίνουν. Η ερωτική και η συντροφική σχέση θα σηκώσει όλο αυτό το βάρος. 

Οι άντρες έχουν την τάση ν’ αποδίδουν μεγαλύτερη σημασία στη σεξουαλική πλευρά μιας σχέσης χωρίς ν’ αναγνωρίζουν πόσο σημαντική είναι για τη γυναίκα η συναισθηματική επαφή και πόσο άμεσα συνδέεται αυτή με τη δυναμική της σχέσης. 
H συναισθηματική έκφραση των αντρών είναι περισσότερο μέσα από τις πράξεις και λιγότερο με τα λόγια, ενώ οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη τάση και ανάγκη για το αντίστροφο. Αυτές οι διαφορές στον τρόπο προσέγγισης και στην επικοινωνία, όπως είναι φυσικό, συχνά καταλήγουν σε συγκρούσεις.

Τι κάνει τους άντρες να μη θέλουν τον ψυχοθεραπευτή;
Ο παραδοσιακός ρόλος εμποδίζει τους άντρες ν’ αναζητήσουν θεραπεία. Το μοντέλο της αρρενωπότητας, του ανδρισμού, σημαίνει να είσαι δυνατός, να έχεις γενναιότητα και θάρρος, να είσαι ανεξάρτητος και να είναι συναισθηματικά ανθεκτικός. Τι να κάνει λοιπόν ένας άντρας σ’ έναν ψυχολόγο, να μιλήσει για τα συναισθήματά του ή να ζητήσει λύση στα προβλήματά του;
Αυτές οι ίδιες οι αρετές, ευθύνονται για τις συναισθηματικές και τις συμπεριφοριστικές δυσκολίες των αντρών. Αυτές τους δυσκολεύουν ακόμα να παραδεχτούν ότι έχουν πρόβλημα και ν’ αναζητήσουν επαγγελματική βοήθεια ή να έχουν πίστη στην αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Τι κάνει έναν άντρα ν’ αποφασίσει να μπει σε ψυχοθεραπεία ή να δει έναν σύμβουλο γάμου;
Η εμπειρία έχει δείξει ότι απαιτείται κάποιο είδος κρίσης, συνήθως στην οικογένεια ή στην ερωτική σχέση –ένας σημαντικός χωρισμός ή μια σειρά αποτυχημένων σχέσεων-, επαγγελματική κούραση ή κάποιο άλλο τραυματικό γεγονός για να κάνει ένας άντρας αυτό το βήμα που απαιτεί για εκείνον πραγματικά μεγάλο θάρρος. Συχνά είναι οι γυναίκες εκείνες που σπρώχνουν ή παρακινούν έναν άντρα να δει έναν ειδικό, χρησιμοποιώντας την απειλή του χωρισμού ή του διαζυγίου.

Είναι αλήθεια πως οι άντρες έχουν αρκετές αναστολές για να δεχθούν επαγγελματική βοήθεια που σχετίζονται με τον τρόπο που μεγάλωσαν και έχουν μάθει να αντιμετωπίζουν τη ζωή. 
Η αρρενωπότητα σχετίζεται με την κυριαρχία, με τον προσανατολισμό στους στόχους, με την αναζήτηση της περιπέτειας, την προθυμία στην ανάληψη ρίσκων, με τον συναισθηματικό περιορισμό. Αυτά μπορούν να γίνουν τα κίνητρα για έναν άντρα: να έχει συγκεκριμένους στόχους και επιθυμίες από μια ψυχοθεραπεία, να τολμήσει ν’ αναλάβει το ρίσκο να μιλήσει με κάποιον ειδικό, να μπει στην περιπέτεια για κάτι καινούργιο και πολύτιμο που μπορεί να του προσφέρει για τη ζωή του και τις σχέσεις του (ερωτικές, οικογενειακές, επαγγελματικές, φιλικές).

Η κρίση είναι μια ευκαιρία για αλλαγή
Ένας άντρας έχει παλέψει για να τα καταφέρει στον έξω κόσμο. Έχει παλέψει για τη δουλειά του, για την επιτυχία, για τη σχέση του. Κι όμως κάτι σ’ όλα αυτά μπορεί να μην πηγαίνει καλά. Σε κάποιους αυτή η κρίση εμφανίζεται γύρω στη δεκαετία των σαράντα: «Αυτό
 ήταν όλο; Που είναι χαμένη η ευτυχία;» Μέχρι τότε, ένοιωθαν την ελπίδα ότι εκεί έξω στον μεγάλο και περιπετειώδη κόσμο θα τη βρουν. Στο μέσο της διαδρομής της ζωής κάτι κάνει τον άντρα να κοιτάξει πίσω και να συνειδητοποιήσει ότι αυτό που έψαχνε δεν συνέβη. Κάτι σημαντικό λείπει. Ίσως είναι η πρώτη φορά που στρέφεται προς τα μέσα στην αναζήτηση απαντήσεων. Καταλαβαίνει ότι αυτή η αίσθηση αποτυχίας δεν οφείλεται ούτε στη δουλειά του, ούτε στη γυναίκα του αλλά στον τρόπο που σκέφτεται και στον τρόπο που ζει. Αυτή είναι η ευκαιρία του για αλλαγή.

Ένας θεραπευτής μπορεί να προσφέρει καθοδήγηση, υποστήριξη, ευαισθησία και ένα ασφαλές περιβάλλον για να εξερευνήσει ένας άντρας τις βαθύτερες και κρυμμένες πτυχές του εαυτού του, να θεραπεύσει παλιά τραύματα, να ανακαλύψει και να εκφράσει τον αυθεντικό του εαυτό. Να εμπιστευτεί και να καταφέρει να σχετιστεί πιο ολοκληρωμένα. Ο ήρωας που θυσιάζει τον εαυτό του για τους άλλους ποτέ δεν καταφέρνει να είναι πλήρης. Ένας άντρας μπορεί να είναι και ζεστός, φροντιστικός, που δίνει και παίρνει αγάπη. Μπορεί να εκφράζει πόνο ή φόβο όπως τόλμη και θάρρος. Μερικές φορές αυτά που παλεύει με κόπο ν’ αντιμετωπίσει αποτελεσματικά, έχουν τη λύση τους ακριβώς έξω από την πόρτα του με την αλλαγή του τρόπου αντιμετώπισης τους. Η πρόκληση της αλλαγής είναι εκεί, φτάνει να δει την κρίση σαν μια πρόσκληση γι αυτό που αναζητούσε πριν να είναι αργά.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

28 Μαρτίου 2024