Παρατηρείται μια αξιοσημείωτη αλλαγή πλεύσης των εχόντων κόκκινα δάνεια προς τις τράπεζες για την ρύθμιση των οφειλών τους μέσω της διμερούς συμφωνίας πριν παρέλθει η λήξη της στις 30 Απριλίου 2020 για την προστασία της κύριας κατοικίας και την άφιξη του νέου πτωχευτικού δικαίου.
Η καταληκτική ημερομηνία στις 30 του Απριλίου δεν αποτελεί τον κύριο λόγο για αυτή τη στροφή των δανειοληπτών να ρυθμίσουν τα δάνεια τους, αλλά το σχέδιο “Ηρακλής” όπου οι αποφάσεις για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα μεταφερθούν στους επενδυτές που θα αγοράσουν τα δάνεια.
Σημειώνεται ότι οι πολύ πιο βιώσιμες ρυθμίσεις που προσφέρουν πια οι τράπεζες “αποσπούν” οφειλέτες δανείων και από την πλατφόρμα του νόμου 4605/2019 (προστασία πρώτης κατοικίας), αλλά και από τον νόμο 3869/2010 (ν. Κατσέλη), επιταχύνοντας, έτσι, το ξεκαθάρισμα του τοπίου των κόκκινων οφειλετών και φέρνοντας πιο κοντά τα αποκαλυπτήρια για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, το β΄ εξάμηνο του 2019 οι απευθείας ρυθμίσεις δανείων οφειλετών με τις τράπεζες έφτασαν στις 50.000. Ενδεικτικά, στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας και του προϊόντος Split & Settle που προώθησε η Τράπεζα τον περασμένο Μάιο και αποτελεί την πλέον μοντέρνα εκδοχή των προϊόντων τύπου split (διαχωρισμού της οφειλής σε δύο τμήματα), ο μηνιαίος ρυθμός αύξησης των ρυθμίσεων κινείται στο 33%, με τις ρυθμίσεις που θέτονται σε εφαρμογή να υπερβαίνουν τα 100 εκατ. ευρώ μηνιαίως. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στη ρύθμιση με την Τράπεζα εντάσσονται και πολλοί δανειολήπτες που είχαν αρχικά συμπεριληφθεί στο νόμο Κατσέλη, με τις αποποιήσεις από τον νόμο να ανέρχονται σε 200 εκατ. ευρώ, έναντι των 120 εκατ. ευρώ που εκτιμούσε η Τράπεζα.
Η μεγάλη ελκυστικότητα του Split & Settle οφείλεται στο ύψος του “κουρέματος” της οφειλής. Αυτό προσδιορίζεται στη βάση σχέσης δανείου – αξίας ακινήτου στο 80% – 95%, έτσι ώστε το ύψος του δανείου που θα πρέπει να αποπληρώσει ο οφειλέτης, να είναι πάντα μικρότερο από την αξία του ακινήτου του. Έχει έτσι το κίνητρο να είναι συνεπής στην αποπληρωμή του δανείου, αφού πάντα η αξία του ακινήτου του θα παραμένει υψηλότερη από το δάνειο (και μάλιστα, χωρίς να υπολογίζεται η προσδοκία για περαιτέρω αύξηση των τιμών των ακινήτων). Σημειώνεται ότι στον νόμο 4605/2019 για την προστασία της πρώτης κατοικίας, το “κούρεμα” υπολογίζεται με σχέση δανείου – αξίας ακινήτου στο 120% (το υπόλοιπο του δανείου να υπερβαίνει την αξία του ακινήτου).
Ηλεκτρονική πλατφόρμα Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους
Αρκετά στοιχεία που επισημαίνουν την αλλαγή πλεύσης των δανειοληπτών ως προς τις τράπεζες για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που έχουν στην κατοχή τους, προέρχονται και από στοιχεία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Πιο συγκεκριμένα, με τα στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, στην πλατφόρμα έχουν συνδεθεί 65.393 ενδιαφερόμενοι από το σύνολο των περίπου 130.000 εν δυνάμει επιλέξιμων χρηστών. Ωστόσο, όπως αναφέρει η ΕΓΔΙΧ, υπάρχει η πιθανότητα κάποιοι οφειλέτες να έχουν ήδη προβεί σε ρύθμιση των οφειλών τους απευθείας με τις τράπεζες ή να έχουν ενταχθεί σε άλλο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών (π.χ. νόμος 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά).
Για την διασφάλιση ότι οι χρήστες της πλατφόρμας έχουν ενημερωθεί κατάλληλα, η ΕΓΔΙΧ αποστέλλει ηλεκτρονικά μηνύματα σε όσους δεν έχουν προχωρήσει τη διαδικασία πέραν της σύνδεσης, ρωτώντας τους χρήστες αν χρειάζονται βοήθεια προσφέροντας υποκατηγορίες ερωτήσεων σχετικά με τεχνικά προβλήματα, απορίες για με τον ισχύοντα νόμο ή αν χρειάζονται βοήθεια γενικότερα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΓΔΙΧ, από τους 65.393 δανειολήπτες που μπήκαν στην πλατφόρμα, μόνο 43.398 έχουν συναινέσει στην άρση του φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου τους, ώστε να ξεκινήσουν τη διαδικασία της αίτησης.
Παραθέτοντας το θέμα στη Βουλή, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είπε ότι στην ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι δυνατόν να ενταχθούν 131.808 πολίτες με κόκκινα δάνεια.
“Ένας στους δύο απ’ αυτούς που δυνητικά μπορούσαν, δεν έχει μπει. Από αυτούς που μπήκαν οι 22.000 αρνούνται να δώσουν άρση του απορρήτου τους. Πέφτουμε στους 43.398. Από χθες έχουν φύγει ερωτηματολόγια. Τους ψάχνουμε. Οι εκτιμήσεις είναι πως το ένα τρίτο δηλώνει άλλη πρώτη κατοικία από αυτή που δηλώνει στην Εφορία. Το 1/3 έχει υψηλότερα εισοδήματα και το υπόλοιπο δεν είχε 90 μέρες σε καθυστέρηση. Ουσιαστικά περίπου 2.000 πολίτες αξιολογούνται ότι θα πάρουν την προστασία μέσω της πλατφόρμας”, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, υπογραμμίζοντας πως η κυβέρνηση έχει πρόθεση να βοηθήσει τους έχοντες ανάγκη για μια νέα αρχή ενώ παράλληλα θα τους διαχωρίσει από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και φέροντας τους δεύτερους να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες των πράξεων τους.
