Πως το body shaming οδηγεί σε αρνητικές διατροφικές συνήθειες.

Η εικόνα του σώματος αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα σημαντικό κομμάτι της αυτοεκτίμησης μας και έναν καθοριστικό παράγοντα της ψυχικής υγείας του καθενός. Η σύγχρονη κοινωνία στην οποία ζούμε, λατρεύει την ιδεολογία του «τέλειου» σώματος. Με σύμμαχο τόσο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τις πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, όσο και τη δυτική κουλτούρα περί ομορφιάς, προβάλλονται και υποστηρίζονται […]

3 Ιουνίου 2021

του/της Newsroom

Η εικόνα του σώματος αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα σημαντικό κομμάτι της αυτοεκτίμησης μας και έναν καθοριστικό παράγοντα της ψυχικής υγείας του καθενός. Η σύγχρονη κοινωνία στην οποία ζούμε, λατρεύει την ιδεολογία του «τέλειου» σώματος. Με σύμμαχο τόσο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τις πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, όσο και τη δυτική κουλτούρα περί ομορφιάς, προβάλλονται και υποστηρίζονται συγκεκριμένα πρότυπα ιδανικού και επιθυμητού σώματος. Με βάση λοιπόν αυτά τα πρότυπα, όλοι μας έχουμε μπει στη διαδικασία να σχολιάσουμε ή έχει τύχει να σχολιαστούμε. Έτσι γεννάται σταδιακά το φαινόμενο του body shaming.

Από την φράση «πάχυνες», μέχρι τη φράση «κόκκαλο έχεις γίνει», ο σχολιασμός ενός σώματος δε δρα θετικά στο άτομο-αποδέκτη του σχολίου, ανεξάρτητα από την ηλικία ή το φύλο του. Αποτέλεσμα αυτού είναι η δημιουργία ανασφάλειας τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες, με αποκορύφωμα πληθώρα ψυχικών και σωματικών διαταραχών.

Τι είναι το Body Shaming;
Η έννοια του Body Shaming αφορά την τάση των ατόμων να ασκούν κριτική στους άλλους ή ακόμα και στον ίδιο τους τον εαυτό με κριτήριο αποκλειστικά και μόνο την φυσική εξωτερική εμφάνιση. Το φάσμα της κριτικής για τις υποτιθέμενες σωματικές ατέλειες και ελαττώματα είναι αρκετά μεγάλο και πλέον όλοι οι σωματότυποι μπορούν να γίνουν αντικείμενο Body Shaming. Από το φαινόμενο αυτό πηγάζει και η έννοια του Fat Shaming, δηλαδή του επικριτικού χαρακτηρισμού κάποιου ως παχύσαρκο ή υπέρβαρο, με άμεση συνέπεια τη μείωση της αυτοεκτίμησης και του αυτοσεβασμού του ατόμου.

Το Body Shaming μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους όπως:

Η κριτική της εμφάνισης ενός ατόμου μέσω της σύγκρισης με άλλο άτομο.
Επικρίνοντας την εμφάνιση κάποιου άλλου μπροστά του
Κρίνοντας την εμφάνιση κάποιου άλλου χωρίς να το γνωρίζει
Ανεξάρτητα από το πώς αυτό εκδηλώνεται, τις περισσότερες φορές οδηγεί τα άτομα σε ανασφάλεια για το σώμα τους και διαιωνίζει την ιδέα ότι οι άνθρωποι πρέπει να κριθούν κυρίως για τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Διατροφικών Διαταραχών, περίπου το 65% των ατόμων με διατροφικές διαταραχές παραδέχονται ότι ο σωματικός σχολιασμός που δέχτηκαν συνέβαλε στην κατάστασή που βρίσκονται.

Ποιες κοινωνικές ομάδες επηρεάζει περισσότερο;
Δέκτες αυτής της αρνητικής κριτικής είναι συνήθως τα άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος ή τα ελλειποβαρή. Ουσιαστικά, πρόκειται για άτομα που θεωρητικά δεν ταιριάζουν με το κοινωνικό πρότυπο του λεπτού και ταυτόχρονα ωραίου σώματος. Αξίζει να αναφερθεί ότι, το φαινόμενο του Body Shaming κυριαρχεί στην παιδική και εφηβική ηλικία ως μία από τις συνηθέστερες μορφές σχολικού εκφοβισμού. Μέχρι και σήμερα επικρατούσε η άποψη ότι η εικόνα του σώματος απασχολεί περισσότερο το γυναικείο φύλο. Ωστόσο, πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα έχουν δείξει ότι και οι άντρες επηρεάζονται εξίσου από την εικόνα του σώματός τους και η ενασχόλησή τους με αυτή τείνει να αυξάνεται με τα χρόνια. Συνεπώς θα λέγαμε ότι ο σχολιασμός του σώματος δεν γνωρίζει ούτε φύλο αλλά ούτε και ηλικία.

Που οδηγεί το φαινόμενο αυτό;
Έρευνες δείχνουν ότι το φαινόμενο του Body Shaming όχι μόνο δεν παροτρύνει τα άτομα να βελτιωθούν, αλλά τα οδηγεί σε αρνητικές για την υγεία τους συμπεριφορές και ταυτόχρονα μειώνει την ποιότητα ζωής τους. Συγκεκριμένα τα άτομα τα οποία αποτελούν δέκτες αρνητικών σχολίων για το σώμα τους, φαίνεται να παρουσιάζουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης διατροφικών διαταραχών. Συχνά καταφεύγουν σε πράξεις βουλιμίας ή σε αποφυγή γευμάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ ταυτόχρονα έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και επιλέγουν να απομονώνονται κοινωνικά.

Πως μπορεί κανείς να το αντιμετωπίσει;
Η αλήθεια είναι ότι ζούμε σε μια εποχή όπου το «φαίνεσθαι» είναι σημαντικότερο του «είναι». Παρόλαυτα, δεν παύει να υπάρχει η δυνατότητα ευαισθητοποίησης τόσο των νέων όσο και ολόκληρης της κοινωνίας σχετικά με τέτοιου είδους ζητήματα. Η βοήθεια των σχολικών μονάδων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης μπορεί να αποτελέσει καίριο σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια, καθώς η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη της αντιμετώπισης. Εκτός όμως των υποχρεώσεων που οφείλει να έχει η κοινωνία απέναντι στους πολίτες της, ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση του προβλήματος θα πρέπει να έχουν και τα ίδια τα άτομα. Όπως μπορούμε να δημιουργήσουμε μια αρνητική εικόνα του σώματος μας, έτσι ακριβώς μπορούμε να αναδημιουργήσουμε μία πιο όμορφη εικόνα για αυτό, χωρίς να το αλλάξουμε. Προϋπόθεση αυτού είναι η αποδοχή και η απόλαυση του σώματος μας όπως είναι, κρατώντας μακριά τα αρνητικά σχόλια του καθενός.

Η αξία του κάθε ανθρώπου δεν μετριέται σε κιλά και η υγεία του δεν εξαρτάται μόνο από το σωματικό του βάρος. Αγαπώντας την εικόνα που βλέπουμε και απομακρύνοντας την ανάγκη να τη “διορθώσουμε”, θα χαρίσουμε στον εαυτό μας περισσότερη αυτοπεποίθηση και ευτυχία. Για αυτό λοιπόν μήπως ήρθε η ώρα να σταματήσεις το Body Shaming και να ξεκινήσεις το Body Loving;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

28 Μαρτίου 2024