Πεταλιοί : Η «Καραϊβική» σε απόσταση αναπνοής

Bρίσκονται στον Νότιο Ευβοϊκό κόλπο και ανήκουν στον δήμο Καρύστου

18 Αυγούστου 2021

του/της Newsroom

Οι Πεταλιοί ή αλλιώς «οι ελληνικές Μαλδίβες» βρίσκονται στον Νότιο Ευβοϊκό κόλπο και ανήκουν στον δήμο Καρύστου. Η πρόσβαση στο σύμπλεγμα των μικρών νησιών γίνεται μόνο με ιδιωτικό μέσο καθώς δεν υπάρχει ακτοπλοϊκή σύνδεση.

Σαν μικροσκοπικές κουκίδες πάνω στο χάρτη της Ελλάδας, ο Κόλπος των Πεταλιών ή αλλιώς και απλούστερα Πεταλιοί αποτελούν μια «γειτονιά» 10 μικρών νησιών, που εκτείνεται στον νότιο Ευβοϊκό κόλπο, απέναντι από το Μαρμάρι.

Το όνομα διατηρήθηκε από την αρχαιότητα μέσω των αιώνων και ταυτίζεται με την ονομασία του μεγαλύτερου νησιού που ονομάζεται «Πεταλία».

Τα νησάκια των Πεταλιών: 

  1. Πεταλία ή Μεγάλο Πετάλι ή Μεγαλόνησος ή Πήγασος ή Ρώσα. Το μεγαλύτερο σε έκταση νησί στη συστάδα των Πεταλιών. Έχει έκταση 17 τετρ. χιλιόμετρα, μήκος ακτογραμμής 48 χιλιόμετρα και μέγιστο υψόμετρο 371 μέτρα. Η νησίδα έχει σχεδόν κυκλικό σχήμα και οι ακτές της είναι βραχώδεις. Μοναδική εξαίρεση ένας όρμος στα βορειοανατολικά, όπου υπάρχει προβλήτα, καθώς και μερικά οικήματα.
  2. Μικρό Πετάλι ή Χερσονήσι  ή Ξερονήσι ή Ξερό . Το δεύτερο σε μέγεθος νησί, βραχώδες, θαμνώδες και άνυδρο. Στο δυτικό μέρος του υπάρχει ομώνυμος οικισμός και εκκλησιά του Αγίου Νικολάου, που χρονολογείται από το 1849 . Κατά την παράδοση το νησάκι ενωνόταν παλιότερα μέσω γέφυρας με το Μεγάλο Πετάλι. Σήμερα τα δύο μεγαλύτερα νησιά των Πεταλιών χωρίζονται από στενό πορθμό 300 περίπου μέτρων.
  3. Τραγονήσι ή Τράγος. Νησάκι βραχώδες στα βόρεια και ενδιάμεσα των δύο μεγαλύτερων νησιών των Πεταλιών, όπου σχηματίζεται ασφαλές λιμάνι. Στο Τραγονήσι υπάρχει και φυσική πηγή νερού.
  4. Ποντικονήσι. Μικρή σκόπελος νότια του Τραγονησιού και ενδιάμεσα των δύο μεγάλων νησιών των Πεταλιών.
  5. Πράσο ή Πλατονήσι ή Πλατόνησο ή Πλατουράδα. Μικρό νησάκι, βραχώδες και άνυδρο, στο κέντρο της συστάδας.
  6. Στρογγυλό ή Αυγό. Έρημο βραχονήσι, σχήματος αυγού, άνυδρο και άγονο. Είναι το βορειότερο  της συστάδας.
  7. Μακρό ή Μακρύ ή Μακρονήσι ή Μακρόνησος. Επιμήκης βραχονησίδα, ακατοίκητη και άνυδρη, νότια από το Αυγό και στα δυτικά της Λαμπερούσας.
  8. Λεμπερούσα ή Λαμπερούσα. Μικρή, βραχώδης, άνυδρη και ακατοίκητη νήσος Β.Α. της συστάδας και στα δεξιά του εισερχομένου στο κόλπο του Μαρμαρίου.
  9. Φούντας ή Φουντονήσι ή Φούντι. Μικρή νησίδα βόρεια της Μεγάλης Πεταλίας και στα αριστερά για τον καταπλέοντα τον κόλπο του Μαρμαρίου. Στο νησάκι αυτό τον Απρίλιο του 1913 τοποθετήθηκε ο πρώτος αυτόματος φάρος Άγκα στην Ελλάδα, που εκπέμπει κόκκινες εκλάμψεις 9 μιλίων.
  10. Λουλούδα ή Λουλούδιο. Βραχώδης σκόπελος από ασβεστόλιθο και μάρμαρο ανατολικά και πολύ κοντά στο μεγάλο νησί “Πεταλία”.

Τα μεγαλύτερα νησιά  του συμπλέγματος είναι η Μεγαλόνησος ή Μεγάλο ή Παναγία ή Ρώσσα και το Χερσονήσι, τα οποία στο παρελθόν διατηρούσαν έναν μικρό πληθυσμό.

Μπορεί να μην είναι τόσο γνωστοί όσο ο Σκορπιός του Ωνάση, όμως είναι από το πρώτα νησιά που αγόρασαν ιδιώτες και αποτελούσαν ανέκαθεν πόλο έλξης μεγιστάνων και… γαλαζοαίματων. Σήμερα, τα περισσότερα είναι ακατοίκητες βραχονησίδες (ξέρες), εκτός από τρία, τα οποία χαίρονται οι τυχεροί ιδιοκτήτες τους.

Οι «κοινοί θνητοί» μπορούν να απολαύσουν μόνο υποβρύχιες εξερευνήσεις στα κρυστάλλινα νερά τους και μπάνιο σε κάποιους κολπίσκους που έχουν πρόσβαση μόνο από τη θάλασσα -δεν είναι τυχαίο που μαγνητίζουν προς τη μεριά τους κυρίως «σκαφάτους». Εντύπωση προκαλούν οι επιβλητικές βίλες, μία σε κάθε νησί, δίνοντας την αίσθηση μιας VIP γειτονιάς. Στο δεύτερο σε μέγεθος νησί διακρίνεται το λευκό αρχοντικό της οικογένειας Εμπειρίκου, ενώ απέναντι δεσπόζει η βίλα του Καρνέζη με τα λιμανάκια.

Όσο για τη Μεγαλόνησο, εκτός από τις εκτάσεις των δύο εφοπλιστικών οικογενειών, 200 στρέμματα ανήκουν στα παιδιά του Picasso, τους Κλοντ και Παλόμα, οι οποίοι αφού αναπαλαίωσαν πριν 15 χρόνια τους πρώην βασιλικούς στάβλους, πέρασαν πολλά από τα καλοκαίρια τους μαζί με μερικούς από τους διεθνούς φήμης φίλους τους. Μάλιστα, σύμφωνα με όσα λέγονται, οι τελευταίοι έχουν έρθει σε επαφή με μεσίτες για μια πρώτη εκτίμηση, με σκοπό να πουλήσουν την κληρονομιά τους. Ενδεικτικά η τιμή για τη Μεγαλόνησο κυμαίνεται στα 20 εκατομμύρια ευρώ!

Με βραχώδεις ακτές και αμμουδερές χρυσές παραλίες, τιρκουάζ νερά και πλούσια βλάστηση δημιουργούν μια ονειρική πανδαισία που θα ζήλευε κάθε άνθρωπος πάνω στη Γη. Και αν για εσένα η μαγεία τού να κολυμπήσεις σε τέτοια «βασιλικά» νερά σε κάνει να αισθάνεσαι προνομιούχος, πρέπει να θυμάσαι ότι η πρόσβαση στα νησιά απαγορεύεται, εκτός από τις παραλίες που -ευτυχώς για εμάς- ανήκουν σε όλους!

Ιστορία:

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι Πεταλιοί ανήκαν στον Ομέρ Μπέη, ο οποίος έστελνε παραδοσιακά εκεί το χαρέμι του για τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτός πούλησε τα κτήματα στον Ιωάννη Παπαρρηγόπουλο, γενικό πρόξενο της Ρωσίας στην Ελλάδα. Οι Πεταλιοί με την ένταξη της Εύβοιας στο νέο ελληνικό κράτος έγιναν ιδιόκτητα, ιδιοκτησία του Ι. Παπαρηγόπουλου και ακολούθως μετά το 1871 της ελληνικής βασιλικής οικογένειας.

Από τα βασιλικά κτήματα παραγόταν ο ευρωπαϊκής φήμης οίνος “CLOS PETALLIOI”, που εξαγόταν στο εξωτερικό. Το 1915 ή 1916 ο διάδοχος Γεώργιος (Β’) πούλησε τα νησάκια στον εφοπλιστή Μαρή Εμπειρίκο, λέγεται έναντι τιμήματος 300.000 δρχ., στους κληρονόμους του οποίου ανήκουν μέχρι σήμερα. Ο Εμπειρίκος το 1917 έκτισε έπαυλη στο Ξερονήσι, που αργότερα την παραχώρησε στον βασιλιά Παύλο.

Στην σύγχρονη Ελληνική Ιστορία πέρασαν από τα χέρια αρκετών εφοπλιστών, γαλαζοαίματων και διάσημων ιδιοκτήτων από όλο τον κόσμο και στα καταγάλανα νερά των Πεταλιών φιλοξενήθηκαν κατά καιρούς διάφορα ένδοξα ονόματα, όπως ο Ουίστον Τσώρτσιλ, Μαρία Κάλλας, ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο Σταύρος Νιάρχος, ο Τζιοβάνι Μενεγκίνι, ο μεγάλος χορευτής Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Παλόμα & Kλωντ Πικάσο και πολλοί πολλοί άλλοι!

Όσα πρέπει να ξέρετε για τις παραλίες των πεταλιών

Αυτά τα τρία, λοιπόν, έχουν και πυκνή βλάστηση από πεύκα, ελιές και φυστικές. Θα αναρωτιέστε, ίσως, πώς είναι δυνατόν τέτοια μέρη να παραμένουν μέχρι σήμερα αναξιοποίητα. Και φυσικά να μην κατοικούνται, αφού ούτε απομακρυσμένα είναι ούτε και τόσο μικρά. Τα νησάκια αυτά ανήκουν σε κάποιους, όπως και άλλα νησιά του Αιγαίου, και ίσως αυτό να είναι η αιτία διαφύλαξής τους από την τουριστική… καταστροφή. Κάποτε, σ’ αυτά απαγορευόταν ακόμα και η προσέγγιση, όταν, όμως, οι ακτές της χώρας κυρήχτηκαν ελεύθερες, από τότε και οι Πεταλιοί προσφέρονται στον καθένα.

Οι ακτές των νήσων Πεταλιών είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους βραχώδεις αλλά υπάρχουν και όμορφες αμμουδερές παραλίες, ιδίως στο Χερσονήσι ή Ξερό, όπως είναι το όνομα του δεύτερου σε έκταση νησιού, αυτού που βρίσκεται πιο κοντά στις ακτές της Εύβοιας. Ωστόσο, το ομορφότερο μέρος στους Πεταλιούς και εκεί που μαζεύονται όλοι, είναι το κανάλι μεταξύ των δύο μεγαλύτερων νησιών, το οποίο όχι μόνον έχει καταπράσινα και διάφανα νερά, αλλά και απαγκιάζει σ’ όλους σχεδόν τους καιρούς.

Πολύ ωραίοι, λοιπόν, οι Πεταλιοί, αλλά, όπως ίσως υποθέτετε, το πρόβλημα εκεί είναι η πολυκοσμία και ακριβέστερα η… πολυσκαφία. Σίγουρα, έτσι είναι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όπου τότε εκεί θα βρείτε αποικίες κατασκηνωτών κάτω από τη σκιά των πεύκων και πάρα πολλά σκάφη φουνταρισμένα πλώρα και με πρυμάτσα στα δέντρα.

Περισσότερες πληροφορίες για τις παραλίες των πεταλιών

Οι Πεταλιοί, όμως, είναι ένα πολύ όμορφο μέρος όλο το χρόνο, έτσι τις καλές μέρες του χειμώνα, όταν αναζητάμε ένα κοντινό προορισμό για να χαρούμε τη θαλασσινή βόλτα και ένα ήρεμο και ήσυχο ρεμέτζο, ο τόπος εκεί είναι ιδανικός. Κατακαλόκαιρο μην πάτε, αλλά και να πάτε βρείτε κάποιο απάγκιο κολπάκι και φουντάρετε αρόδο, όπου θα έχετε εξασφαλισμένη ησυχία, γιατί αρόδο μένουν μόνον όσοι δεν έχουν παιδιά, σκυλιά, καρέκλες, στερεοφωνικά, τηλεοράσεις και άλλα τέτοια… συμπαθητικά αξεσουάρ, τα οποία, δυστυχώς, πολύ συχνά μεταφέρονται από τα τροχόσπιτα στα σκάφη.

Οι Πεταλιοί είναι ένα από τα μικρά μαγικά μέρη, τα οποία η ευκολία της πρόσβασης δεν έχει καταφέρει να τα καταστρέψει, και αυτό γιατί ο σκαφάτος Έλληνας, αποδεδειγμένα, έχει πιο ανεπτυγμένη την ευαισθησία της προστασίας του περιβάλλοντος από τον εποχούμενο. Ας το διαφυλάξουμε και ας το διαδώσουμε αυτό. Εξάλλου, αυτό το νόημα έχει και αυτό το ταξιδιωτικό κεφάλαιο.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

27 Μαρτίου 2024