Εντυπωσιακές λεπτομέρειες απο την καθημερινότητα της 20ήμερης Μάχης του Διστόμου με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, καθώς και όλα τα στοιχεία που αναδεικνύουν την καθοριστική σημασία που είχε για την έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης του ’21 η νικηφόρα διάλυση της πολιορκίας των Τούρκων σε αυτό το κεφαλοχώρι της Βοιωτίας, παρουσιάστηκαν χθες, Κυριακή 20 Φεβρουαρίου, σε διαδικτυακή εκδήλωση για τα 195 χρόνια της Μάχης του Διστόμου.
Οι ευφυείς κινήσεις του Καραϊσκάκη, ειδικά η καταδρομική ενέργεια του «γιου της Καλογριάς» που διδάσκεται στα σχολεία κομάντος, οι δυνάμεις που συμμετείχαν -μεταξύ αυτών των Σουλιωτών και των Λειβαδιτών- και ο ρόλος τους, η συμμετοχή του λαϊκού στοιχείου (των κατοίκων) στη στήριξη των μαχόμενων, η πρώτη εμφάνιση τουρκικού τακτικού στρατού και η αρχική σαστισμαρα που προκάλεσε, τα σχέδια για την ανάδειξη του Στρατηγείου του Καραϊσκάκη στο Δίστομο και οι επιστολές που έστελνε από εκεί ο αρχιστράτηγος… Όλα αυτά -και όχι μόνο- παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση από τον δρ Νεώτερης Ιστορίας Μιχ. Λυμπεράτο, («Η σημασία της Μάχης του Διστόμου για την εξέλιξη της Επανάστασης») και την Αμαλία Παπαϊωάννου, αρχαιολόγο, επιμελήτρια του Μουσείου Θυμάτων Ναζισμού Διστόμου ( «Το χρονικό της Μάχης του Διστόμου μέσα από τις πρωτογενείς πηγές»), τον δήμαρχο Διστόμου, Αράχωβας, Αντίκυρας, Γιάννη Σταθά και τον συντονιστή δημοσιογράφο Λουκά Δημάκα.
Το βίντεο από τη διαδικτυακή εκδήλωση υπάρχει στον σύνδεσμο https://youtu.be/MTkooerZ5gs και στο site του Δήμου Διστόμου, Αράχωβας, Αντίκυρας.
Η Μάχη στο Δίστομο ήταν πολεμική εμπλοκή της επανάστασης του 21 με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες οι οποίοι νίκησαν πολυπληθέστερο εχθρό, επικεφαλής του οποίου ήταν ο Ομέρ Πασάς της Καρύστου, ήρωας των Οθωμανών ο οποίος θεωρείτο ανίκητος.
Οι Τούρκοι εμφανίστηκαν στις 17 Ιανουαρίου 1827 το πρωί έξω από το Δίστομο, το οποίο κρατούσαν 300 Σουλιώτες με αρχηγό τον Ν. Μπότσαρη, Γεώργιο Καραϊσκάκη, Κουτσονίκα, Χρήστο Κουτσονίκα, Ιωάννη Μπαϊρακτάρη, Ν. Κάσκαρη και Ιωάννη Μπιλπίλη. Οι Έλληνες βγήκαν και ακροβολίστηκαν, αλλά όταν είδαν το σμήνος των εχθρών κλείστηκαν στα οχυρώματα και έστειλαν μήνυμα στα Σάλωνα για βοήθεια. Την επόμενη μέρα επιτέθηκαν ορμητικά οι Τούρκοι και διεξήχθη σφοδρή μάχη, με τους Έλληνες να κυκλώνονται από όλες τις πλευρές εκτός των μετόπισθεν, Στις 18 του μηνός , οι Τούρκοι, επιτιθέμενοι από αριστερά και από το κέντρο, μπήκαν στο χωριό και κατέστρεψαν τα περιφράγματα των οχυρωμάτων. Επιτέθηκαν και στο ισχυρό οχύρωμα του προφήτη Ηλία, αλλά οι Έλληνες έδειξαν αντίστοιχη τόλμη και ανδρεία ρίχνοντας σφαίρες μανιωδώς και με επιτυχία κατά των εχθρών, οι οποίοι επιχειρούσαν κυκλωτική κίνηση από τα νώτα, για να τους εγκλωβίσουν. Κατά τη διάρκεια της μάχης κατέφθασε και ο Γεώργιος Δράκος με διακόσιους Έλληνες (Σουλιώτες κυρίως και λίγους Λειβαδίτες) και επιτέθηκε στους εχθρούς. Μετά από συμπλοκή σώμα με σώμα, τους έκανε να φύγουν στους λόφους. Οι υπόλοιποι βλέποντας την κατάσταση έφυγαν και αυτοί τρέχοντας από το χωριό, ενώ οι Έλληνες τους σκότωναν κατά την καταδίωξη. Τη νύχτα της 20 Ιανουαρίου 1827, κατέφθασε και ο ίδιος ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, μέσω του Σχιστού, και με έναν ευφυή σχεδιασμό διέσπασε τις εχθρικές γραμμές και πέτυχε να ενωθεί με τους υπερασπιστές του Διστόμου. Για λίγες ημέρες ακολούθησαν εκατέρωθεν οχυρωματικά έργα, έως ότου στις 31 Ιανουαρίου εμφανίσθηκαν τουρκικές ενισχύσεις που παρέλαυναν συντεταγμένα, ερχόμενοι απευθείας από την Κωνσταντινούπολη. Στις 3 Φεβρουαρίου, οι Τούρκοι επανέλαβαν την επίθεση, ωστόσο οι Έλληνες αντιστάθηκαν σθεναρά και τη νύκτα της 5 Φεβρουαρίου οι επιτιθέμενοι άρχισαν να υποχωρούν. Οι άνδρες του Καραϊσκάκη τους καταδίωξαν. Το επόμενο πρωΐ, πανικόβλητοι, οι Τούρκοι αποσύρθηκαν οριστικά από την περιοχή και εγκατέλειψαν στη διάθεση των Ελλήνων πλήθος από λάφυρα (σκηνές, πολεμοφόδια, τροφές, ακόμη κι ένα κανόνι που είχαν φέρει μαζί τους). Από τους Τούρκους σκοτώθηκαν ογδόντα, και άλλοι τόσοι πληγώθηκαν, ενώ από τους Έλληνες σκοτώθηκαν δύο και οκτώ πληγώθηκαν, μεταξύ των οποίων και ο Μπότσαρης ελαφρά.
