Η κοινωνική κινητικότητα αναφέρεται στην αλλαγή της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης ενός ατόμου, είτε σε σχέση με τους γονείς του (κινητικότητα μεταξύ των γενεών) είτε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του (κινητικότητα μεταξύ γενεών).
Η κοινωνική κινητικότητα συνδέεται με την ισότητα των ευκαιριών: τον βαθμό στον οποίο οι άνθρωποι έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να τα πάνε καλά στη ζωή τους ανεξάρτητα από το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο των γονέων τους, το φύλο, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τη φυλή, την εθνικότητα, τον τόπο γέννησης ή άλλες περιστάσεις πέρα από τον έλεγχό τους.
Η κοινωνική κινητικότητα και η ισότητα των ευκαιριών μπορούν να μετρηθούν με βάση τις αποδοχές, το εισόδημα ή την κοινωνική τάξη, αλλά μπορεί επίσης να θεωρηθεί ότι περιλαμβάνουν και άλλες διαστάσεις της ευημερίας, όπως η υγεία και η εκπαίδευση.
Τα άτομα που προέρχονται από μειονεκτούντα περιβάλλοντα έχουν λιγότερες ευκαιρίες να ανέβουν στην κοινωνικοοικονομική κλίμακα. Στις ευρωπαϊκές χώρες του ΟΟΣΑ, τα παιδιά με το μεγαλύτερο κοινωνικοοικονομικό μειονέκτημα μεγαλώνουν για να κερδίσουν 20% λιγότερα ως ενήλικες από εκείνα με πιο ευνοϊκή παιδική ηλικία. Σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, χρειάζονται 5 γενιές για να προσεγγίσουν παιδιά από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος το μέσο εισόδημα στη χώρα τους. Οι άνισες ευκαιρίες δεν αποτελούν μόνο ηθική ανησυχία, αλλά υπονομεύουν επίσης την οικονομική και κοινωνική ευημερία.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι η κοινωνική κινητικότητα είναι περιορισμένη: κατά μέσο όρο, οι πολίτες του ΟΟΣΑ πιστεύουν ότι 6 στα 0 παιδιά που είναι φτωχά, θα παραμείνουν φτωχά ως ενήλικες. Το 65% των πολιτών ανησυχούν ότι δεν θα είναι τόσο οικονομικά ασφαλείς όσο οι γονείς τους. ένα σχεδόν ίσο μερίδιο φοβούνται ότι τα παιδιά τους θα είναι ακόμη λιγότερο ασφαλή. Οι άνθρωποι που ανησυχούν περισσότερο για τις πιθανότητές τους στη ζωή είναι επίσης λιγότερο ευτυχισμένοι και αισθάνονται λιγότερο εκπροσωπούμενοι στην πολιτική.
Στον ΟΟΣΑ:
Συλλογή δεδομένων για την καλύτερη μέτρηση της κοινωνικής κινητικότητας και των ίσων ευκαιριών,
Διεξαγωγή αναλύσεων και διατύπωση συστάσεων πολιτικής, και
Εξετάστε ποιο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η κοινωνία των πολιτών και ο ιδιωτικός τομέας στη διαμόρφωση των ίσων ευκαιριών.
Χάρη σε αυτό το έργο, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην κατανόηση των κινητηριων δυνάμεων κοινωνικής κινητικότητας. Παραμένουν όμως βασικά κενά. Η νόσος COVID-19 και οι μεγατάσεις, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η πράσινη μετάβαση, θέτουν νέες, συστημικές προκλήσεις που απαιτούν νέα διερεύνηση.
Το νεοσυσταθέν Παρατηρητήριο για την Κοινωνική Κινητικότητα και τις Ίσες Ευκαιρίες ανταποκρίνεται στην ανάγκη αυτή. Το Παρατηρητήριο έχει ως στόχο να προωθήσει τις γνώσεις μας, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες εργασίες, αντιμετωπίζοντας τα κενά πληροφόρησης και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη πολιτικών βάσει δεδομένων για την προώθηση των ίσων ευκαιριών για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές. Το Παρατηρητήριο αποτελεί μέρος του ευρύτερου έργου για την ανισότητα.
