Σαν σήμερα: 11 Μαΐου 1958-Νίκη της ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή στις εκλογές

Μπορεί τις εκλογές να κέρδισε το κυβερνών κόμμα, η Ενιαία Ριζοσπαστική Ένωσις (ΕΡΕ) του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά ως αξιωματική αντιπολίτευση αναδείχθηκε η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ)

11 Μαΐου 2023

του/της Θεοφανία Μίγκου

Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών της 11ης Μαΐου 1958 διέρρηξε ως έναν βαθμό την κανονικότητα που είχε διαμορφωθεί μετά το πέρας του Εμφυλίου Πολέμου στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Μπορεί τις εκλογές να κέρδισε το κυβερνών κόμμα, η Ενιαία Ριζοσπαστική Ένωσις (ΕΡΕ) του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά ως αξιωματική αντιπολίτευση αναδείχθηκε η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ), πράγμα καινοφανές για τα μέχρι τότε πολιτικά δεδομένα.

Στις αρχές Μαρτίου του 1958, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ζήτησε την άμεση διάλυση της Βουλής και τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών για την ανάδειξη νέας κυβέρνησης. Στόχος του Μακεδόνα πολιτικού ήταν αφενός η εμπέδωση της σταθερότητας στη χώρα, μετά την πολιτική κρίση που είχε ανακύψει, και αφετέρου η σταθεροποίηση της δικής του θέσης στην ηγεσία της παράταξής του ύστερα από την αμφισβήτηση προς το πρόσωπό του.

Η κρίση είχε ξεσπάσει την 1η Μαρτίου, όταν παραιτήθηκαν ο υπουργός Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων Γεώργιος Ράλλης και ο υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας Παναγής Παπαληγούρας, αμφότεροι στενοί συνεργάτες του Καραμανλή. Τα δύο πρωτοκλασάτα στελέχη της κυβέρνησης Καραμανλή ακολούθησαν ακόμη δεκατρείς βουλευτές της ΕΡΕ, γεγονός που οδήγησε στην απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Στις 5 Μαρτίου 1958 σχηματίστηκε υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον Κωνσταντίνο Γεωργακόπουλο, πρόεδρο του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, η οποία προκήρυξε εκλογές για τις 11 Μαΐου.

«Εις ατμόσφαιραν ηρεμίας και τάξεως, ευτυχώς αδιαταράκτου, οι Έλληνες εκλογείς θα προσέλθουν σήμερον εις τας κάλπας. Και πρέπει να προσέλθουν όλοι, άνδρες και γυναίκες, δια να ασκήσουν ένα δικαίωμα το οποίον τους ενεπιστεύθη η πολιτεία δια να βοηθήσουν εις την πραγματικήν έκφρασιν της θελήσεως της πλειοψηφίας και δια να συμβάλουν έτσι εις την ομαλήν λειτουργίαν της δημοκρατίας»,
έγραψε η «Καθημερινή» στο κύριο άρθρο της την ημέρα των εκλογών. Το άρθρο έκλεισε με την «ευχή» για την επικράτηση ενός κόμματος, συγκεκριμένα της ΕΡΕ, το οποίο θα είχε τη δυνατότητα σχηματισμού μίας αυτοδύναμης κυβέρνησης: «Οι Έλληνες εκλογείς κρατούν σήμερον εις τα χέρια των την κλείδα της ομαλής και βεβαίας συνεχείας του προγράμματος της εθνικής ευημερίας. Δεν θα την αφήσουν αδρανή δια να παραδοθή ο τόπος εις το άγνωστον μέλλον των πειραματισμών και της περιπετείας».

Στις εκλογές της 11ης Μαΐου 1958 συμμετείχαν πέντε εκλογικοί συνασπισμοί. Πρώτο κόμμα αναδείχθηκε η ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή με ποσοστό 41,16% εξασφαλίζοντας 171 έδρες στη νέα Βουλή. Παρά τη μικρή κάμψη στα ποσοστά της συγκριτικά με τις εκλογές του 1956, η ΕΡΕ εμφανίστηκε ως η κυρίαρχη δύναμη στην πολιτική σκηνή της χώρας. Τη δεύτερη θέση με ποσοστό 24,42% κατέλαβε ΕΔΑ με επικεφαλής τον Ιωάννη Πασαλίδη, εξασφαλίζοντας 79 έδρες. Τρίτο αναδείχθηκε το Κόμμα Φιλελευθέρων υπό τους Γεώργιο Παπανδρέου και Σοφοκλή Βενιζέλο συγκεντρώνοντας το 20,67% των ψήφων.

Το αποτέλεσμα των εκλογών επιχείρησε να ερμηνεύσει η «Καθημερινή» στις 13 Μαΐου. «Κατά τους αντικειμενικούς παρατηρητάς, ως προς μεν την ερμηνείαν της πολιτικής σημασίας της ψήφου της 11 ης Μαΐου, ουδείς πλέον δύναται να διαμφισβητήση την καθαράν νίκην, την οποίαν επέτυχεν η υπό τον κ. Κ. Καραμανλήν Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις, η οποία συνεκέντρωσε τον συμπαγή όγκον των εκλογέων αυξήσουσα ταυτοχρόνως την κοινοβουλευτικήν της δύναμιν. Ο αρχηγός της ΕΡΕ ούτε ως υφαρπάσας δια ψευδών υποσχέσεων τας ψήφους των εκλογέων δύναται να κατηγορηθή, δεδομένου ότι ουδεμίαν παρέσχον υπόσχεσιν πέραν της γενικής διαβεβαιώσεως ότι θα προσπαθήση ν’ ανταποκριθή προς την τυχόν παρεχομένην εις αυτόν λαϊκήν εμπιστοσύνην, αλλά ούτε και ως επιτυχών την εκλογικήν νίκην χάρις εις ξένα προς την λαϊκήν θέλησιν μέσα», έγραψε χαρακτηριστικά η εφημερίδα.

Όσον αφορά την ψήφο των γυναικών, η «Καθημερινή» έγραψε: «Κυρίως δε μεταξύ αυτών ανεφέρετο το γεγονός της καθαράς συντηρητικής γραμμής της γυναικείας ψήφου, δια την οποίαν δύναται να υποστηριχθή εκ της συγκριτικής μελέτης των εκλογικών αποτελεσμάτων, ότι απετέλεσεν αποφασιστικόν παράγοντα εις την εκλογικήν νίκην της ΕΡΕ. Αντιθέτως, το αυτό γεγονός συνετέλεσεν εις την μείωσιν της δυνάμεως του Κ.Φ. λόγω των ταλαντεύσεών του του τελευταίου προς των εκλογών δεκαημέρου».

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Θανάσης Συροπλάκης

Σαν σήμερα: 11 Μαΐου 1958 – Νίκη της ΕΡΕ στις εκλογές-1

Σαν σήμερα: 11 Μαΐου 1958 – Νίκη της ΕΡΕ στις εκλογές-2

Πηγή: Καθημερινή

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

4 Μαΐου 2024
3 Μαΐου 2024