Η Νιάλα Αγράφων βρίσκεται στα 1650 μέτρα στο κέντρο των Αγράφων, περίπου 11 χιλιόμετρα πάνω από τον οικισμό Καμάρια.
Η πρόσβαση γίνεται από τα Πετράλωνα (Σάικα) με δύο τρόπους: Ανεβαίνοντας και κάνοντας δεξιά από τον οικισμό Νεράιδα έχοντας αριστερά την κορυφή Σβόνη, αλλά ο δρόμος είναι πολύ δύσκολος, είτε ανεβαίνοντας προς Καμάρια μετά τον οικισμό και φτάνοντας στον αυχένα (kamaria Pass) όπου αριστερά είναι η Μορφοράχη, ευθεία κάτω ο δρόμος πάει προς Άγραφα, εσείς στρίβετε δεξιά και περνώντας κάτω από την κορυφή Καρνόπι, μετά από 9 χιλιόμετρα φτάνετε στο μνημείο της Νιάλας.
Από Βορρά μπορείτε να στρίψετε αριστερά, μετά το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου Βραγγιανών και περνώντας από τον αυχένα της Πλάκας και του Φλιτζανιού, μετά από 7 χιλιόμετρα φτάνεις στο Μνημείο της Νιάλας. Μια δύσκολη χωμάτινη διαδρομή που όταν βρέχει δύσκολα μπορείς να τον διασχίσεις.
Τέλος μπορείτε να πάτε από το χωριό Άγραφα στρίβοντας αριστερά πριν τα Καμάρια ( kamaria Pass) στις πλαγιές του Καρνόπι. Σε όλες τις περιπτώσεις η πρόσβαση είναι εφικτή τους καλοκαιρινούς μήνες γιατί οι δρόμοι είναι χωμάτινοι και το χειμώνα κλείνουν από το χιόνι.
Ιστορικά να σημειώσουμε ότι τον Απρίλιο του 1947 μια ομάδα ανταρτών του “Δημοκρατικού Στρατού” στην προσπάθειά τους να διαφύγουν, συνάντησαν στην Νιάλα Αγράφων τους στρατιώτες του εθνικού στρατού. Εν μέσω φοβερής χιονοθύελλας οι στρατιώτες που ήταν μέσα στα αντίσκηνα δέχτηκαν τους αντιπάλους τους και τους πρόσφεραν φιλοξενία. Έτσι αντάρτες και στρατιώτες συμφιλιώθηκαν στη βουνοκορφή ώστε να αντιμετωπίσουν από κοινού τη σφοδρή χιονοθύελλα σε υψόμετρο 2.000 μ. Η “συμφιλίωση της Νιάλας” αποτελεί το μοναδικό περιστατικό ανακωχής μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, που όμως σημαδεύτηκε από πολλούς θανάτους λόγω της κακοκαιρίας.
Στο Μνημείο της Νιάλας φτάσαμε απογευματινές ώρες περί τα τέλη Οκτωβρίου, μια παρέα με τρία οχήματα αποφασισμένοι να διανυκτερεύσουμε στον αυχένα, εκεί που οι συνθήκες στα μέσα Φθινοπώρου δεν είναι και τόσο ευνοϊκές. Φτάσαμε λίγο πριν τις 6.00 το απόγευμα εν μέσω δυνατού αέρα, που κυριολεκτικά πάνω στον αυχένα θέριζε! Αφού στήσαμε τις σκηνές βάζοντας πολλές πέτρες γύρω από αυτές για να μήν τις πάρει ο αέρας, φορέσαμε ζεστά ρούχα, ψήσαμε κάτι για να φάμε και πρίν πέσουμε για ύπνο, καθίσαμε για λίγο να απολαύσουμε το φεγγάρι λίγο πριν χαθεί μέσα στα σύννεφα.
Λίγο πριν το ξημέρωμα σηκωθήκαμε, φτιάξαμε ένα ζεστό καφέ και αρχίσαμε να απολαμβάνουμε αυτό το μαγικό ξημέρωμα που αν δεν είσαι εκεί να το ζήσεις δεν θα μπορέσεις να το καταλάβεις και να το αισθανθείς ποτέ!!! Η παγωνιά ήταν έντονη αλλά η ίδια η φύση με αυτά που μας χάριζε απλόχερα, μας έκανε να την ξεχάσουμε και μας αντάμειψε με όλα αυτά τα ωραία πρωινά χρώματα που απλωνόταν γύρω μας!
Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να απολαύσετε το ξημέρωμα στη Νιάλα Αγράφων:
Η θέα προς τις κορυφές Μπορλέρο, Πλάκα, Φλυτζάνι και πέντε Πύργοι εκπληκτική, με τη λίμνη Πλαστήρα να αχνοφαίνεται στο βάθος!
Κοιτάζοντας νότια η Σβόνη επιβλητική με το πυραμοειδές σχήμα της, λίγο πριν κάνουν την εμφάνισή τους οι πρώτες ηλιαχτίδες της ημέρας.
Ώσπου ξεπρόβαλε μέσα από τα βουνά ο ήλιος κάνοντας το τοπίο μαγικό! Δεν χορταίναμε να τραβάμε φωτογραφίες και να ρουφάμε όλες αυτές τις όμορφες και ανεπανάληπτες στιγμές, του να βρίσκεσαι σε ένα περιβάλλον όχι τόσο συνηθισμένο και μέσα στην πρωινή παγωνιά του βουνού στα 1650 μέτρα και να μην καταλαβαίνεις το κρύο καθόλου.
Το τελικό συμπέρασμα από όλες αυτές τις δύσκολες στιγμές που ζήσαμε εκείνο το βράδυ, με το κρύο να μας έχει κυριεύσει και τον αέρα να μην σταματά και να μας χτυπά με μανία, είναι ότι όλες οι καλές και ξεχωριστές στιγμές βιώνονται με υπομονή και με μεγάλες θυσίες. Εμείς πάντως θα το ξανακάνουμε!
