Χτισμένη στο νοτιότερο άκρο της Εύβοιας, η Καρυστία δεν ήταν απλός θεατής στην «άγνωστη ναυτική αντίσταση» του Αιγαίου· υπήρξε κρίσιμος κρίκος. Το θρυλικό καΐκι «Αγία Κυριακή» —ιδιοκτησίας του Καρυστινού καπετάνιου Καδή— συνέδεσε τη Ραφήνα με τη Μέση Ανατολή, μεταφέροντας κυνηγημένους, μηνύματα και ελπίδα. Το ίδιο το σκάφος απαθανατίστηκε αργότερα στο τραγούδι «Η Αγία Κυριακή» (μουσική Μίμη Πλέσσα, στίχοι Κώστα Βίρβου, ερμηνεία Ρένας Κουμιώτη), που μιλά για τα δρομολόγια «Αλεξάνδρεια–Ραφήνα» και τα «γεμάτα αμπάρια» της διαφυγής.

Για την Καρυστία, όμως, η ιστορία δεν γράφτηκε μόνο στ’ ανοιχτά. Οι ακτές μας και οι απόμεροι όρμοι της νότιας Εύβοιας —από τον Πλατανιστό μέχρι τα περάσματα του Καφηρέα— λειτούργησαν ως «σκιώδεις» σταθμοί συγκέντρωσης και παραλαβής. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι οι μεταγωγές γίνονταν συχνά μέχρι τον Πλατανιστό Καρυστίας (ή τον Φελλό Άνδρου), όπου συμμαχικά υποβρύχια παραλάμβαναν ανθρώπους και υλικό για την Τουρκία ή την Αλεξάνδρεια. Έτσι, το δίκτυο διαφυγής της Ραφήνας «ακουμπούσε» στην άκρη της Εύβοιας και πατούσε πάνω σε Καρυστινά πληρώματα, ακτοπλοϊκή γνώση και θάρρος.

Στην Κατοχή, τα καΐκια της Ραφήνας —μεταξύ τους η «Αγία Κυριακή»— ξεκίνησαν ήδη από τον Ιούνιο του 1941 αποστολές προς τις μικρασιατικές ακτές και έως την Αίγυπτο. Στο τιμόνι της «Αγίας Κυριακής» βρισκόταν ο δικός μας Καρυστινός καπετάν Καδής· ένα στοιχείο που δένει άμεσα τη ναυτική παράδοση της Καρυστίας με το εθνικό έπος των θαλάσσιων διαφυγών.

Σήμερα τιμούμε εκείνους τους θαλασσινούς της Καρυστίας που, χωρίς τυμπανοκρουσίες, έκαναν τα νερά του Νότιου Ευβοϊκού διάδρομο ελευθερίας. Κάθε φορά που περνάμε από τον Πλατανιστό, αγναντεύουμε τον Καφηρέα ή βλέπουμε καΐκια να «κόβουν» το πέλαγος, ας θυμόμαστε πως εδώ δόθηκαν μικρές μάχες με μεγάλα διακυβεύματα.

Αναρτήθηκε στο My Karystia