Γιατί πεινάμε περισσότερο όταν κάνει κρύο; 7 tips για να μην «ξεφύγουμε»

Καθώς το ηλιακό φως μειώνεται και η θερμοκρασία πέφτει, το σώμα ενεργοποιεί μια βιολογική αντίδραση που προκαλεί την επιθυμία για πλούσια, υψηλής θερμιδικής αξίας γεύματα - Ακολουθήστε τις συμβουλές των ειδικών για να ικανοποιήσετε την όρεξή σας χωρίς υπερβολές

20 Νοεμβρίου 2025

του/της Θεοφανία Μίγκου

Δεν είναι μόνο οι χαμηλότερες θερμοκρασίες και οι μικρότερες ημέρες. Η έλευση του χειμώνα κάθε χρόνο φέρνει μια διαφορετική πραγματικότητα: Οι συνήθειες αλλάζουν, το πρόγραμμα τροποποιείται.

Ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο το σώμα μας αντιλαμβάνεται το φαγητό αλλάζει. Καθώς το ηλιακό φως μειώνεται και η θερμοκρασία πέφτει, το σώμα ενεργοποιεί μια βιολογική αντίδραση που προκαλεί την επιθυμία για πλούσια, υψηλής θερμιδικής αξίας γεύματα. Σύμφωνα με τη Βρετανίδα γιατρό, δρ. Crystal Wyllie, αυτή η εποχική αλλαγή είναι ένας ενσωματωμένος μηχανισμός επιβίωσης.

Η διατροφική αυτή τάση αποτυπώνεται και στις αναζητήσεις των χρηστών στο διαδίκτυο: Το «πώς να σταματήσω να τρώω τόσο πολύ» έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 2.300% τον τελευταίο μήνα, λέει η Wyllie, αποτελώντας μια σαφή ένδειξη ότι πολλοί άνθρωποι παλεύουν με αυτό που αποκαλεί «αντίδραση επιβίωσης του εγκεφάλου στο κρύο και το σκοτάδι».

Η επιστημονική εξήγηση πίσω από την «χειμωνιάτικη πείνα»

Κατά μέσο όρο, οι άνθρωποι παίρνουν 1 έως 2 κιλά κατά τους κρύους μήνες. Αυτό δεν είναι απλή σύμπτωση – είναι βιολογία. Όταν η θερμοκρασία πέφτει, το σώμα καίει περισσότερη ενέργεια για να παραμείνει ζεστό. Για να το αντισταθμίσει, απαιτεί τροφές πλούσιες σε θερμίδες, λίπος και σάκχαρα -όπως μακαρόνια με τυρί, κρεμώδεις σούπες ή ζεστή σοκολάτα- δηλαδή γρήγορες πηγές ζεστασιάς και ενέργειας.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι χαμηλές θερμοκρασίες που επηρεάζουν την όρεξη. Η μείωση του ηλιακού φωτός ρίχνει τα επίπεδα σεροτονίνης και ντοπαμίνης, των χημικών ουσιών του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τη διάθεση και την κινητοποίηση. Το αποτέλεσμα; Κόπωση, ευερεθιστότητα και αυξημένος κίνδυνος εποχιακής συναισθηματικής διαταραχής (SAD). Δεδομένου ότι οι υδατάνθρακες αυξάνουν προσωρινά τη σεροτονίνη, δεν είναι περίεργο που τα τρόφιμα γίνονται ακαταμάχητα. «Είναι ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος αντισταθμίζει τα χαμηλότερα επίπεδα φωτός και διάθεσης – ένας κύκλος που μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση τροφής», λέει η δρ. Wyllie. 

Οι ορμονικές αλλαγές επίσης συμβάλλουν σε αυτό. Η γκρελίνη, η ορμόνη της πείνας, αυξάνεται το χειμώνα, ενώ η λεπτίνη, που σηματοδοτεί το αίσθημα κορεσμού, μπορεί να μειωθεί λόγω διαταραχών στον ύπνο και μειωμένης δραστηριότητας.

Τα 7 tips διαχείρισης της χειμωνιάτικης λιγούρας – Με τη «σφραγίδα» των ειδικών

1. Ξεκινήστε με φυτικές ίνες

Επιλέξτε γεύματα πλούσια σε φυτικές ίνες και χαμηλές θερμίδες, όπως βρώμη, φακές, μπρόκολο ή σούπα λαχανικών. Οι φυτικές ίνες επιβραδύνουν την πέψη, εξισορροπούν το σάκχαρο του αίματος και ενεργοποιούν τα σήματα κορεσμού, βοηθώντας στην αποφυγή υπερκατανάλωσης τροφής.

Photo: Shutterstock

2. Δώστε προτεραιότητα στις πρωτεΐνες

Ένα πρωινό πλούσιο σε πρωτεΐνες -αυγά, ελληνικό γιαούρτι, τυρί cottage ή σολομός σε τοστ ολικής αλέσεως- δίνει τον τόνο για την ημέρα. Οι πρωτεΐνες χωνεύονται αργά και σταθεροποιούν το σάκχαρο του αίματος, μειώνοντας τις λιγούρες και τις πτώσεις ενέργειας.

3. Προσθέστε υγιεινά λίπη

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που υπάρχουν σε τρόφιμα όπως σολομός, σκουμπρί, καρύδια, λιναρόσπορο και σπόροι τσία βελτιώνουν την επικοινωνία μεταξύ εντέρου και εγκεφάλου και ενισχύουν την ευαισθησία στη λεπτίνη, βοηθώντας τον οργανισμό να αναγνωρίζει πότε είναι χορτάτος.

4. Προσθέστε πικάντικες γεύσεις

Η προσθήκη τσίλι, καγιέν, μαύρου πιπεριού ή τζίντζερ στα γεύματα μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της πείνας. Η καψαϊκίνη -που βρίσκεται στις πιπεριές τσίλι- ενισχύει ελαφρώς τον μεταβολισμό και μειώνει την όρεξη, ενεργοποιώντας τη διαδικασία παραγωγής θερμότητας του σώματος.

5. Προτιμήστε τη μαύρη σοκολάτα

Ένα ή δύο τετράγωνα μαύρης σοκολάτας (70% κακάο ή περισσότερο) μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο της όρεξης. Οι πικρές ενώσεις και το στεατικό οξύ στο κακάο επιβραδύνουν την πέψη και προάγουν το αίσθημα κορεσμού. Ακόμη και το άρωμα της μαύρης σοκολάτας έχει αποδειχθεί ότι διεγείρει τις ορμόνες κορεσμού.

6. Πιείτε πριν φάτε

Η ενυδάτωση παίζει βασικό ρόλο στον έλεγχο της όρεξης. Το να πίνετε νερό ή τσάι από βότανα πριν και κατά τη διάρκεια των γευμάτων βοηθά να μη μπερδεύετε τη δίψα με την πείνα. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η κατανάλωση περίπου 500 ml νερού μισή ώρα πριν τα γεύματα μπορεί να μειώσει την πρόσληψη θερμίδων και να βοηθήσει στην απώλεια βάρους.

7. Ξεγελάστε τον εγκέφαλό σας με οπτικά ερεθίσματα

Απλές αλλαγές, όπως η χρήση μικρότερων πιάτων και μπολ, μπορούν να κάνουν τις μερίδες να φαίνονται μεγαλύτερες και να ενθαρρύνουν την προσεκτική κατανάλωση τροφής – μια αποδεδειγμένη μέθοδος για τη μείωση της πρόσληψης θερμίδων χωρίς να νιώθετε στέρηση.

Photo: Shutterstock

Ο ρόλος των συνταγογραφούμενων φαρμάκων στην απώλεια βάρους

Καθώς το ενδιαφέρον του κοινού για τα φάρμακα απώλειας βάρους αυξάνεται, η δρ.Wyllie συστήνει προσοχή. Τα εν λόγω φάρμακα, που μιμούνται το GLP-1 -μια ορμόνη που ρυθμίζει την όρεξη και την πέψη, βοηθώντας τους χρήστες να αισθάνονται χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα- δεν είναι κατάλληλα για όλους. Συνήθως προορίζονται για άτομα με ΔΜΣ 30 ή υψηλότερο και παθήσεις, όπως διαβήτη ή υπέρταση. Η κατάχρηση αυτών των φαρμάκων μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές παρενέργειες, ειδικά αν παραλείπονται δόσεις ή λαμβάνονται χωρίς επίβλεψη.

«Μπορούν να είναι αποτελεσματικά, αλλά αποτελούν μόνο ένα μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής», εξηγεί η δρ. Wyllie. «Η βιώσιμη διαχείριση του βάρους εξακολουθεί να εξαρτάται από την τακτική άσκηση, μια ισορροπημένη διατροφή και υγιεινές καθημερινές συνήθειες».

Το συμπέρασμα

Η χειμερινή πείνα είναι μια βιολογική πραγματικότητα. Κατανοώντας πώς η εποχή επηρεάζει την όρεξη και χρησιμοποιώντας έξυπνες, επιστημονικά τεκμηριωμένες στρατηγικές, είναι δυνατό να ικανοποιήσετε τις επιθυμίες σας, χωρίς να υπερβάλλετε. Αντί να πολεμάτε τους φυσικούς ρυθμούς του σώματός σας, ακολουθήστε τους, για να διατηρήσετε τον οργανισμό σας ισορροπημένο και γεμάτο ενέργεια καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα.

Πηγή: ygeiamou

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

18 Νοεμβρίου 2025