Καλοσκοπή Φωκίδας: Φωτογραφία από μια άλλη εποχή

Από το Ημερολόγιο Καλοσκοπιτών το 2004

1 Οκτωβρίου 2024

του/της Θεοφανία Μίγκου

Βρισκόμαστε στην Καλοσκοπή Φωκίδας το 1962.

Ένα άγονο μάρκας Steyer και αμάξωμα Τσώκος, με μονό το πίσω λάστιχο για να μην κολλάει σε λάσπες και χιόνια…

Η Καλοσκοπή βρίσκεται στο νομό Φωκίδας και φωλιάζει στην αγκαλιά της Γκιώνας, μέσα σε ένα φυσικό περιβάλλον παρθένο με απίστευτη ομορφιά! Καλωσορίζει κάθε επισκέπτη με χαρά και τον ξεναγεί σε μια μακραίωνη ιστορία, σε ένα πολιτισμό γεμάτο παραδόσεις, μύθους, ξεχωριστά έθιμα και μια φύση που ξεδιψάει απλόχερα την ανάγκη του για οξυγόνο , πράσινο , αδρεναλίνη ή ηρεμία αναλόγως με τον τρόπο που θα διαλέξει να την χαρεί!

Η ιστορία του χωριού «Κουκουβίστα», χάνεται στα βάθη των αιώνων.

Στην απογραφή που διενήργησαν οι Τούρκοι στην περιφέρειά μας κατά το έτος 1456.Στην Κουκουβίστα κατέγραψαν 78 εστίες (βιβλίο «Τετράμηνα», 28-29 Δρ. Κραβαρτόγιαννου).

 Ο καθηγητής Γ.Τ. Κόλλιας σε δημοσίευμά του αναφέρει, ότι στη διαμάχη Κουκουβιστιανών και Σεγδιτσιωτών στα 1704 για την κυριότητα του λιβαδιού μας «Διάσελο της Γκιώνας» οι Τούρκοι δικαστές δικαίωσαν τους Κουκουβιστιανούς με τελεσίδικη απόφαση: «το διάσελο, ορεινό βοσκοτόπι της Γκιώνας, ανήκει στην Κουκουβίστα». (Αυτό το στοιχείο επιβεβαιώνει την ύπαρξη της Κουκουβίστας κατά τις χρονολογίες αυτές).

 Αλλά οι ρίζες πρέπει να αναζητηθούν πολύ βαθύτερα. Η κάθοδος των Σλάβων έγινε κατά τον 7ο αιώνα και σύμφωνα με τεκμηριωμένα στοιχεία ιστορικών μας, το όνομα Κουκουβίστα είναι Σλαβικό, εφ’ όσον υπήρχε οικισμός και όχι κονάκια νομάδων.

 Υπάρχει και η εκδοχή το όνομα Κουκουβίστα να το έδωσαν οι Σέρβοι (1360-1390) που επεκτάθηκαν από τη Θεσσαλία προς τη Στερεά Ελλάδα. Οι πρώτοι ή οι δεύτεροι ονόμασαν το χωριό Κουκουβίστα που σημαίνει «φωλιά του Κούκου», διότι βρισκόταν μεσ’ τον πυκνό λόγγο, στη βουνοπλαγιά της «ψηλής ράχης».

 Τα πρώτα σπίτια του χωριού χτίστηκαν στον Άι Νικόλα στα σημερινά αμπέλια ήταν καλύβες σκεπασμένες με πηλό «παλιοτάρατσες» όπως λέγαν οι παλαιότεροι.

Στη σημερινή θέση πιθανόν να εγκαταστάθηκαν μετά το 1750.

Οι κάτοικοι της Κουκουβίστας, έλαβαν ενεργό μέρος στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821, η  δε προσφορά του χωριού ήταν σημαντική σε αγωνιστές, με προεξάρχουσα μορφή τον Παπαντριά (Παπαντρέα Μώρη) σύντροφο του Αθανασίου Διάκου στην μάχη της Αλαμάνας και του Οδυσσέα Ανδρούτσου στο Χάνι της Γραβιάς με κορυφαία του στιγμή την συμμετοχή του στην μάχη των Βασιλικών. Ο Γάλλος περιηγητής Πουκεβίλλ στο βιβλίο του ταξίδια στην Ελλάδα (1820) αναφέρει ότι η Κουκουβίστα, είχε 75 οικογένειες.

Κατά την Γερμανική κατοχή η Κουκουβίστα γνώρισε το μένος των κατακτητών με συχνές επιδρομές και βομβαρδισμούς. Τις πιο δραματικές στιγμές όμως οι κάτοικοι του τις έζησαν το Πάσχα του 1944 και τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, όταν οι κατακτητές έκαψαν το χωριό δύο φορές.

Ο εμφύλιος πόλεμος πού ακολούθησε άφησε τα σημάδια του στην Κουκουβίστα. Οι κάτοικοι εκτοπίστηκαν για 3 χρόνια. Εκείνη την εποχή πολλοί μετανάστευσαν στο εξωτερικό (Αμερική, Αυστραλία) ή στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Λαμία, Θεσσαλονίκη) αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι είναι λιγοστοί και οι περισσότεροι ηλικιωμένοι. Το καλοκαίρι όμως το χωριό αποτελεί τόπο συνάντησης όλων των Κουκουβιστιανών και σφύζει από ζωή, θυμίζοντας παλιές καλές εποχές.

Αργότερα η Πολιτεία αναγνωρίζοντας την προσφορά και τις δοκιμασίες που υπέστη η Κουκουβίστα την ανακήρυξε σε «Μαρτυρικό χωριό».

Το όνομα του χωριού «Κουκουβίστα» άλλαξε κατά τη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα, όταν έγινε νόμος για την αλλαγή των Σλαβικών τοπικών ονομάτων. Ο νόμος εφαρμόστηκε κατά την τρίτη δεκαετία του 20ου αιώνα (1926-27 και το χωριό ονομάστηκε «Καλοσκοπή» (καλή σκοπιά, ωραία θέα).

Πηγή φωτογραφίας: Ημερολόγιο Καλοσκοπιτών το 2004

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

8 Οκτωβρίου 2024